Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2024

Ο μυστικισμός του Γεωργίου Γκουρτζίεφ: Ο φιλόσοφος που ανέπτυξε τον Τέταρτο Δρόμο

 

πηγή
Τι ήταν ο Τέταρτος Δρόμος;
Σύμφωνα με τον Γκουρτζίεφ, εμείς, ως ανθρώπινα όντα, δεν βλέπουμε την πραγματική πραγματικότητα, με την προϋπόθεση ότι είμαστε γενικώς μέσα της -δηλαδή, μια ονειρική κατάσταση, ένας συνεχής "ύπνος αφύπνισης", όπως τον αποκαλούσε. Όλοι βλέπουμε τα πράγματα που μας περιβάλλουν με έναν υποκειμενικό τρόπο. Ο Γκουρτζίεφ ισχυρίστηκε ότι με την σωστή κατεύθυνση και την "εκπαίδευση", ένα άτομο θα μπορούσε να βγει από το βρόχο της υποκειμενικότητας και να εξελιχθεί για να κοιτάξει τον κόσμο πιο ανοιχτά και καθαρά, για να τον δει συνολικά. Θεώρησε ότι υπάρχουν τρία τμήματα της προσωπικότητάς μας: το συναισθηματικό μέρος, το φυσικό μέρος και το μυαλό. Εξήγησε ότι η προσοχή τίθεται μόνο σε ένα από αυτά τα τμήματα στα κλασικά σχολεία ή τις θρησκευτικές αίθουσες. Εξαιτίας αυτού, τα άλλα δύο "κέντρα" του "μαθητή" μένουν υπανάπτυκτα. Κάτι ακόμη που τον ενοχλούσε ήταν το γεγονός ότι αν κάποιος αποφασίσει να εξυψωθεί πνευματικά με έναν από τους τρεις κύριους παραδοσιακούς τρόπους, αυτό που ονόμαζε "δρόμος του φακίρη, δρόμος του μοναχού και δρόμος του γιόγκι", τότε αυτό το άτομο υποτίθεται ότι έπρεπε να απομονωθεί από τον υπόλοιπο κόσμο.

Αφού δεν βρήκε ένα σύστημα διδασκαλίας ή πνευματικό μονοπάτι που να υλοποιεί όλα τα τμήματα που μας κάνουν ανθρώπους, ο Γκουρτζίεφ δημιούργησε το δικό του και το ονόμασε Τέταρτος Δρόμος. Πήρε στοιχεία από πολλές διαφορετικές θρησκευτικές σχολές όπως τον Σουφισμό, τον θιβετιανό Βουδισμό, τον ανατολικό Χριστιανισμό, τον Ζωροαστρισμό και από Ινδούς γιόγκι. Ξεκίνησε το πρώτο του "Ινστιτούτο για την Αρμονική Ανάπτυξη του Ανθρώπου" το 1919, στην Τιφλίδα της Γεωργίας. Ενώ εργαζόταν στο σύστημά του, ο Γκουρτζίεφ είχε κατά νου τους ανθρώπους της σύγχρονης Ευρώπης και των ΗΠΑ. Θεώρησε αυτές τις κοινωνίες ως απομακρυσμένες από μια ενοποιημένη συνείδηση λόγω του ρυθμού και του τρόπου του σύγχρονου τρόπου ζωής τους. Μέσα από τις διδασκαλίες του, τους πρόσφερε έναν τρόπο ανάπτυξης και ενσωμάτωσης και των τριών τμημάτων: το συναίσθημα, το σώμα και το μυαλό.
Ως ένας από τους πρώτους σύγχρονους "γκουρού", ο Γκουρτζίεφ πρόσφερε στους μαθητές του μια πορεία προς τον διαφωτισμό μέσω διαφόρων πρακτικών, τις οποίες ονόμασε "Εργασία" ή "Εργασία για τον εαυτό μας". Πάντα έλεγε ότι το πιο δύσκολο κομμάτι είναι να αποφασίσουμε να εργαστούμε τον εαυτό μας και να αλλάξουμε, ενώ το δεύτερο βήμα, η ίδια η "εργασία", είναι πολύ πιο εύκολο. Βάσισε τα μαθήματά του σε τρεις βασικές μεθόδους: τη μουσική, την κίνηση και τα γραπτά. Μέσα από αυτά τα τρία βασικά -συνδυασμένα μεταξύ τους- στοιχεία ήθελε να επιφέρει μια αλλαγή στα πρότυπα συμπεριφοράς και να παρακινήσει τους μαθητές του να εξετάσουν βαθύτερα την ψυχή τους.

Η μουσική του Τέταρτου Δρόμου χωρίζεται σε τρεις περιόδους. Στην πρώτη, είναι μουσική που δημιούργησε, ως επί το πλείστον, ο ίδιος. Η δεύτερη περίοδος -η πιο διάσημη- δημιουργήθηκε με τη βοήθεια του Ντι Χάρτμανν. Αυτές οι συνθέσεις έγιναν στα μέσα της δεκαετίας του 1920, όταν ο Γκουρτζίεφ και οι μαθητές του εργάστηκαν στο Ινστιτούτο για την Αρμονική Ανάπτυξη του Ανθρώπου, στο Παρίσι. Η δεύτερη περίοδος είναι πλούσια σε ήχους από τον Καύκασο και την κεντρική ασιατική λαϊκή και πνευματική μουσική. Περιέχει στοιχεία ορθόδοξης λειτουργικής μουσικής και είναι κοντά σε αυτό που ονομάζουμε σήμερα "παγκόσμια μουσική". Η τρίτη περίοδος περιλαμβάνει αυτοσχεδιασμούς, που ο Γκουρτζίεφ έπαιζε στο διαμέρισμά του στο Παρίσι, κατά τη διάρκεια της κατοχή της πόλης στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, μέχρι και το θάνατό του, το 1949.
Η δεύτερη μέθοδος των διδασκαλιών του ήταν οι κινήσεις, τις οποίες ονόμασε "ιερούς χορούς". Ήταν ένας συνδυασμός από πολλούς διαφορετικούς χορούς από όλο τον κόσμο, παραδοσιακούς και πνευματικούς -όπως στοιχεία του χορού των περιστρεφόμενων δερβίσηδων. Ο ίδιος ήταν λάτρης του χορού του συστήματός του και συχνά αυτοαποκαλούνταν "δάσκαλος χορού" (όσοι θέλουν να δουν πώς έμοιαζαν οι χορογραφίες του κινήματος, υπάρχει μία που παρουσιάζεται στην βιογραφική ταινία του Peter Brook, σχετικά με τη ζωή του Γκουρτζίεφ, Meetings with Remarkable Men (Συναντήσεις με αξιοσημείωτους ανθρώπους), του 1979).

Η τελευταία μέθοδος, τα γραπτά, αποτελείται από τις μελέτες των μαθητών του στην φιλοσοφική τριλογία του ίδιου, All and Everything. Το πρώτο μέρος -που είναι τεράστιο- ονομάζεται "Ιστορίες του Βεελζεβούλ στον εγγονό του". Σε αυτό, σε μια εν μέρει φανταστική αφηγηματική μορφή, εξηγεί τους νόμους του σύμπαντος και τη φύση των ανθρώπων μέσω του χαρακτήρα του Βεελζεβούλ καθώς μιλάει με τον εγγονό του. Αυτή είναι η βάση για τη φιλοσοφία της ζωής του και το σημείο εκκίνησης για την κατανόηση του Τέταρτου Δρόμου.
Αργότερα, αφού μετακόμισε στο Παρίσι, ο Γκουρτζίεφ άλλαξε τον τρόπο της διδασκαλίας του. Οι μέθοδοι του έγιναν πιο αδύναμες και όχι τόσο εστιασμένες. Στο διαμέρισμά του, συνήθιζε να διοργανώνει δείπνα και να δίνει μεθυσμένα πάρτι, κατά τη διάρκεια των οποίων έπινε "στην υγεία των ηλιθίων". Έγινε απρόβλεπτος και βασίστηκε στις διαλέξεις του με ανέκδοτα, αστεία και απλές παροιμίες. Επέμεινε οι μαθητές του να διαβάσουν το Ιστορίες του Βεελζεβούλ μέχρι και τρεις φορές... αν μπορούσαν. Αν και το σύστημά του έπεσαν σε δημοτικότητα, ο ίδιος εξακολουθούσε να είναι καλός και φιλάνθρωπος και βοηθούσε τους ανθρώπους που είχαν ανάγκη κατά τη διάρκεια του Πολέμου. Εξαιτίας αυτού, φυλακίστηκε για μικρό χρονικό διάστημα από τους Ναζί.

Για τους περισσότερους μελετητές, ο Γκουρτζίεφ παρέμεινε ένα αίνιγμα, κάτι που ίσως αποτελούσε επιθυμία και του ίδιου, χωρίς αυτό σε καμία περίπτωση να σημαίνει απομάκρυνση από τον κοινό άνθρωπο.
Μια από τις φράσεις-διδασκαλία του είναι, "Αν θες κάτι δικό σου για πάντα, δώρησε το", μια φράση κλειδί για την προσφορά στον συνάνθρωπο.

Υπάρχει ένα πράγμα που μπορούμε να μάθουμε από τις διδασκαλίες του Γκουρτζίεφ: μεταξύ όλων των διαφορετικών σχολών συστημάτων σκέψης και πίστεων, είναι πραγματικά σημαντικό να κοιτάξουμε τον εαυτό μας και να επιλέξουμε τη δική μας πορεία. Είναι σημαντικό να παραμείνουμε ισορροπημένοι προκειμένου να αντιμετωπίσουμε και να ξεπεράσουμε κάθε εμπόδιο στο δρόμο που ονομάζεται ζωή.

Από το 3otiko

Από το takalyterotera2

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου