Η πρωτή εμφάνιση του Δικέφαλου Αετού ως Αυτοκρατορικό σύμβολο το 1301, στο χρυσόβουλο του Ανδρόνικου Παλαιολόγου

 Η πρώτη εμφάνιση του Δικέφαλου Αετού ως Αυτοκρατορικό σύμβολο το 1301, στο χρυσόβουλο του Ανδρόνικου Παλαιολόγου. Ο Αυτοκράτωρ παρουσιάζεται επί πυρρόχρωμου βασιλικού μαξιλαριού με χρυσούς δικέφαλους αετούς.

  Το χρυσόβουλο βρίσκεται στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών και εκδόθηκε από τον Ανδρόνικο υπέρ του Μητροπολίτη Μονεμβασίας Νικόλαου επαυξάνοντας τα

προνόμιά του.

  Αποτελείται από τέσσερα κομμάτια και φέρει χρυσή βούλα και υπογραφή του Αυτοκράτορα με κόκκινη μέλανη.

 Γενικά, ο Δικέφαλος Αετός ήταν αυστηρά ένα σύμβολο της οικογένειας των Παλαιολόγων και όσων συνδέονταν μαζί τους οικογενειακά ή μέσω προνομίων. Δεν ήταν η «σημαία της Αυτοκρατορίας», ούτε έφεραν όλοι οι αξιωματούχοι της τον Δικέφαλο Αετό, αλλά μόνον οι πολύ λίγοι.

Το σύμβολο ακόμα του πατέρα του Μιχαήλ ήταν ο αετός των Κομνηνών· ως Κομνηνός και ο ίδιος.

Τί κάνει όμως ένας δυτικότροπος (romanesque) αετός σε μία εκκλησία της Μάνης; Εξ αρχής να πούμε ότι η κορώνα στην κεφαλή του αετού υποδεικνύει ότι είναι ένα βασιλικό σύμβολο.

  Η εκκλησία είναι ο Αγ. Γεώργιος στην Καρύνια της Μάνης, χτισμένη το 1281. Επί Μιχαήλ Παλαιολόγου δηλαδή. Είναι κατά το απόγειο της βασιλείας του Μιχαήλ, όταν όλοι οι εχθροί της Αυτοκρατορίας έχουν υποχωρήσει και οι περιοχές των Αγγέλων – πριν την Σταυροφορία – έχουν τεθεί υπό των σκήπτρων του· ακόμα και η Τραπεζούς των Κομνηνών και η Μεγάλη Βλαχία του Δεσπότη Ιωάννη. Η Μάνη κατά την Φραγκοκρατία στον Μορέα είχε ισχυρά κάστρα των Λατίνων, αλλά κατέπεσαν στον Παλαιολόγο το 1262 συνιστώντας το Δεσποτάτο του Μυστρά.

Στην εκκλησία υπάρχουν πλούσιες νωπογραφίες και εκτεταμένες επιγραφές στα Ελληνικά. Η δε αναφορά στον Αυτοκράτορα – τίτλος άνω – έχει μισοσβηστεί, επίτηδες, ως damnatio memoriae για τις συμφωνίες του με τον Πάππα. Όχι όμως ο αετός, παρά την προφανή δυτικότροπή του τάση. Ο αετός δέν ήταν απλά σύμβολο του Μιχαήλ. Ήταν συμβολο των Κομνηνών. Όπως παρατηρείται σε πληθώρα ευρημάτων κατά την Κομνήνεια περίοδο, στην Κομνήνεια Τραπεζούντα επίσης και στον τύμβο του Αλέξιου Κομνηνού στην Κωνσταντινούπολη

πηγή

Από το proskynitis