Αρχαία Ελίκη: Η ιστορία της “υποβρύχιας Πομπηίας” της Αχαΐας

 Η Ελίκη είχε ιδρυθεί από Ίωνες και ήταν πρωτεύουσα της Αχαϊκής Δωδεκάπολης και λατρευτικό κέντρο όλης της Αχαΐας με επίκεντρο τον ναό του Ελικώνιου Ποσειδώνα

Όλα ξεκίνησαν στα μέσα του 2ου αιώνος π.Χ. (περίπου 1.400), όταν ο Ίων, γιος του Ξούθου και της Κρέουσας, κατέλαβε μεγάλο μέρος της Αιγιαλείας και ίδρυσε μια νέα πόλη στην οποία έδωσε το όνομα της συζύγου του, της Ελίκης. Η Ελίκη ήταν κόρη του Σελινούντος, τελευταίου βασιλιά των

Πελασγών Αιγιαλέων.

Κατά τα τέλη της μυκηναϊκής περιόδου ξεκινάει και η κάθοδος των Δωριέων, όπου οι Αχαιοί διώχνουν τους Ίωνες από την Αιγιάλεια και την Ελίκη την οποία πολιορκούν, υποχρεώνουν τους Ίωνες να καταφύγουν στην Αττική και έκτοτε η Ελίκη ελέγχεται από τους Αχαιούς οι οποίοι μετονομάζουν όλη την γύρω περιοχή σε Αχαϊα.

Η πόλη στη συνέχεια συμμετείχε μαζί με τους Τροιζήνιους (Δωριείς) στην αποικία της Μεγάλης Ελλάδος, Σύβαρη, που έγινε γνωστή λόγω της πολυτελούς τρυφηλής ζωής που έκαμαν (εξ ου και ο «Συβαριτισμός»), σε σημείο να απαγορεύσουν να ασκούνται στο εσωτερικό της πόλεως δουλειές που έκαναν φασαρία όπως η μεταλλουργία και η ξυλουργία. Ακόμη και τους κόκορες απαγόρευσαν επειδή τους ξυπνούσαν πολύ πρωί.

Η Σύβαρη θα καταστραφεί από τον Κρότωνα (γνωστός για τους εξαιρετικούς αθλητές που έβγαζε) ο οποίος εκμεταλλεύτηκε τον εμφύλιο που ξέσπασε μεταξύ δημοκρατικών και αριστοκρατικών στην πόλη και εξαφάνισε την πόλη σε μα σειρά πολέμων, αφού πρώτα είχε κάνει την πόλη υποτελής του.

Όμως η Σύβαρις πριν καταστραφεί θα προλάβει να ιδρύσει μια νέα αποικία, την Ποσειδωνία, την καλύτερα διατηρημένη αρχαία ελληνική πόλη που έχουμε μέχρι σήμερα στην Ιταλία. Η πόλη αυτή θα δημιουργηθεί λόγω της μεγάλης κόντρας που ξέσπασε μεταξύ Αχαιών και Δωριέων με αποτέλεσμα οι Τροιζήνιοι να διωχθούν μαζί με λίγους Αχαιούς και να την ιδρύσουν στις ακτές της τυρρηνικής θάλασσας.

Επιστρέφοντας στην Ελίκη, πολύ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η καταστροφή της πόλεως. Ο Παυσανίας και ο Στράβων αναφέρουν ότι οι κάτοικοι της Ελίκης προκάλεσαν την οργή του Ποσειδώνα όταν πήραν από το Ιερό και σκότωσαν ικέτες που είχαν καταφύγει σε αυτό. Συγκεκριμένα, απεσταλμένοι Ίωνες από τη Μικρά Ασία ζήτησαν από τη Σύβαρη να τους επιστρέψουν ένα σημαντικό άγαλμα του Ποσειδώνος και οι Συβαρίτες όχι μόνο το αρνήθηκαν αλλά ενώ οι Ίωνες θυσίαζαν στο ιερό του Ποσειδώνος αυτοί τους θανάτωσαν.

Ένας τρομακτικός σεισμός και αμέσως μετά ένα τσουνάμι κατέστρεψαν ολοσχερώς την πόλη η οποία εξαφανίστηκε κάτω από τη θάλασσα. Η γειτονική πόλη Βούρα, η οποία είχε συμμετάσχει σε αυτή την ιεροσυλία, καταστράφηκε επίσης από την θεομηνία αυτή.

Η καταστροφή της Ελίκης χρονολογείται περίπου στο 373 π.Χ. και νεότερες έρευνες τείνουν να καταλήξουν ότι μετά τον σεισμό έγινε μια μεγάλη κατολίσθηση η οποία προκάλεσε το τεράστιο τσουνάμι που εξαφάνισε ολοκληρωτικά την Ελίκη.

Τις επόμενες ημέρες πολλοί Αχαιοί έσπευσαν στην θαμμένη Ελίκη για να περισυλλέξουν επιζώντες, όμως σύμφωνα με τους αρχαίους ιστορικούς δεν βρέθηκε κανένας. Σήμερα κάποιοι παραλληλίζουν την Ελίκη με την Πομπηία και όχι άδικα…

Από το pentapostagma