Η υπόγεια πυρηνική δοκιμή που δεν έμεινε υπόγεια

Το σύννεφο από την δοκιμή Baneberry υποτίθεται ότι δεν έπρεπε να υπάρξει ποτέ.

Τριάμισι λεπτά στη δοκιμασία, ήταν σαφές ότι κάτι είχε πάει στραβά.
Στις 7:30 το πρωί της 18ης Δεκεμβρίου του 1970, ξεκίνησε η δοκιμή Baneberry στο -τότε- Nevada Test Site (σήμερα, Nevada National Security Site/ N2S2 ή NNSS). Μια πυρηνική βόμβα -σχετικά μικρή για πυρηνική βόμβα- είχε τοποθετηθεί σε μια τρύπα λίγο περισσότερο από δύο μέτρα σε διάμετρο. Πάνω από 275 μέτρα κάτω από το έδαφος, πυροδοτήθηκε.
Λιγότερο από μια δεκαετία πριν, αφότου
οι ΗΠΑ είχαν υπογράψει την Partial Test Ban Treaty (Συμφωνία Μερικής Απαγόρευσης Δοκιμών) -η οποία απαγόρευε όλες τις δοκιμές πυρηνικών εκτός από εκείνες που διεξάγονται υπόγεια- οι δοκιμές γινόντουσαν υπόγεια. Η συμφωνία είχε ως σκοπό να σταματήσει τη διοχέτευση πυρηνικών υλικών στην ατμόσφαιρα και να περιορίσει την έκθεση των ανθρώπων στα ραδιενεργά κατάλοιπα. Όμως, η δοκιμή Baneberry -πήρε το όνομά της από έναν θάμνο της ερήμου- δεν πήγε όπως είχε σχεδιαστεί.

Περίπου 90 μέτρα από την τρύπα όπου τοποθετήθηκε η βόμβα, άνοιξε μια σχισμή στο έδαφος και ένα σύννεφο ραδιενεργού σκόνης και ατμού άρχισε να εκρέει στον ουρανό. Το σύννεφο θα ανέβαινε 2,5 χλμ στην ατμόσφαιρα. Τα ραδιενεργά κατάλοιπα θα επεκτείνονταν στη Νεβάδα και στην Καλιφόρνια και σε άλλες γειτονικές πολιτείες. Για μια βόμβα του μεγέθους της, η Baneberry είχε απροσδόκητα μεγάλο αντίκτυπο.

Το αναπάντεχο σύννεφο που προήλθε από τη δοκιμή Baneberry

Ενώ οι κυβερνητικοί εργαζόμενοι έφευγαν από το χώρο των δοκιμών, εκατοντάδες από αυτούς εκτέθηκαν στην ακτινοβολία. Σε μια επίσημη έκθεση, η Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας σημείωσε ότι μολύνθηκαν περισσότερα από 400 αυτοκίνητα. Τα περισσότερα ψεκάστηκαν πριν επιστραφούν στους ιδιοκτήτες τους. Περίπου 100 από αυτά χρειάστηκαν επιπλέον καθαρισμό.


Όσο για τους εργαζόμενους, σύμφωνα με την έκθεση, η έκθεσή τους στην ραδιενέργεια ήταν εντός ορίων ασφαλείας.
Όταν όμως μετά από δύο από τους άνδρες με τα υψηλότερα επίπεδα έκθεσης διαγνώστηκαν με λευχαιμία και πέθαναν, οι χήρες τους πέρασαν χρόνια διαμάχης ζητώντας αποζημίωση. Τα δικαστήρια αποφάσισαν τελικά ότι η κυβέρνηση ήταν αμελής, αλλά όχι υπεύθυνη. Δε δόθηκε καμία αποζημίωση.

Γιατί πήγε στραβά αυτή η δοκιμή (η οποία απελευθέρωσε το περισσότερο ραδιενεργό υλικό από οποιαδήποτε άλλη υπόγεια δοκιμή); Η κυβέρνηση των Η.Π.Α. σταμάτησε για έξι μήνες τις υπόγειες δοκιμές για να ερευνήσει την υπόθεση και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η γεωλογία του τόπου και η υψηλή περιεκτικότητά του σε νερό μεγέθυναν την επίδραση της βόμβας.
atlas obscura
Από το 3otiko

Follow @tinios