Το μυστήριο με τον τρομακτικό ήχο που καταγράφηκε στα βάθη της θάλασσας στο πιο απομακρυσμένο σημείο της Γης – Παρά τις θεωρίες συνωμοσίας, οι επιστήμονες ανακάλυψαν την αλήθεια

 “Στο σπίτι του στο R’lyeh, ο νεκρός Cthulhu περιμένει να ονειρευτεί”  H.P. Lovecraft, The Call of Cthulhu

Αυτή η ζοφερή φράση είναι γνωστή σε όλους τους αναγνώστες του συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας Howard Phillips Lovecraft. Αναφέρεται σε μια από αυτές τις υπερκόσμιες οντότητες που περιλαμβάνει στις φανταστικές ιστορίες του. Αναφέρεται σ’ ένα αρχέγονο ον που βρίσκεται σε λήθαργο στον πυθμένα της θάλασσας, για αιώνες, περιμένοντας τους λάτρεις του να το ξυπνήσουν.

Συγκεκριμένα βρίσκεται στη R’lyeh, μια

βυθισμένη πόλη ασύλληπτης αρχιτεκτονικής την οποία ο Αμερικανός συγγραφέας τοποθετεί νότια στον Ειρηνικό Ωκεανό, κοντά στον αποκαλούμενο πόλο μη προσβασιμότητας (δηλαδή, το πιο μακρινό σημείο του ωκεανού από οποιαδήποτε ξηρά).

Πιθανές θέσεις του Bloop (Φωτό: Credit: Nojhan / Wikimedia Commons)

Φυσικά, δεν υπάρχει R’lyeh. Πρόκειται για ένα φανταστικό μέρος, δημιούργημα της γόνιμης φαντασίας του Lovecraft, πριν από περίπου έναν αιώνα. Είναι η φανταστική τοποθεσία που περιγράφεται στο “Κάλεσμα του Κθούλου”, το οποίο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο περιοδικό “Strange Tales” το 1928. Για να το προσδιορίσει όμως ο Lovecraft έδωσε αρκετά ακριβείς γεωγραφικές συντεταγμένες. Ωστόσο αργότερα ελαφρώς τις αλλοίωσαν άλλοι οπαδοί του εντός του κύκλου του. Οι συντεταγμένες είναι, γεωγραφικό μήκος  126° και 34′ (αλλά δεν διευκρινίζεται αν είναι ανατολικό η δυτικό) και το γεωγραφικό πλάτος  47° και 9′. Δεν διευκρινίζεται αν Βόρειο ή νότιο.  Αυτές οι συντεταγμένες τυχαίνει να συμπίπτουν αρκετά με την προέλευση μερικών περίεργων ηχητικών κυμάτων χαμηλής συχνότητας που ανιχνεύθηκαν το 1997 και δεν έχουν ταυτοποιηθεί.

                     

Ονομάστηκαν Bloop, και έχουν συλλεγεί από σύστημα SOSUS (Sound Surveillance System), μια σειρά υδροφώνων (υποβρύχιες συσκευές που μετατρέπουν τον ήχο σε ηλεκτρισμό, όπως περίπου κάνει ένα μικρόφωνο στον αέρα) οι οποίες εκτείνονται στον Ειρηνικό Ωκεανό και είναι επιφορτισμένες με την παρακολούθηση της υποθαλάσσιας σεισμικής δραστηριότητας, του θορύβου από πάγο, του πληθυσμού και της μετανάστευσης των θαλάσσιων θηλαστικών. Το σύστημα είναι μια πολιτική επιστημονική έκδοση αυτού που χρησιμοποιούσε το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ για τον εντοπισμό και την παρακολούθηση των σοβιετικών υποβρυχίων.

Σε αυτήν την περίπτωση, λειτούργησε από το PMEL (Pacific Marine Environmental Laboratory), ένα μέρος του ΝΟΑΑ (National Oceanic and Atmospheric Administration ), επιστημονικού φορέα μέσα στο Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ αφιερωμένου στην παρακολούθηση των ωκεανών και της ατμόσφαιρας, το οποίο εκδίδει προειδοποιήσεις για επικίνδυνες καιρικές συνθήκες, παράγει ναυτικούς και ουράνιους χάρτες, παρέχει καθοδήγηση για τη χρήση και την προστασία των ωκεάνιων και παράκτιων πόρων, και διεξάγει μελέτες για τη βελτίωση της κατανόησης και διαχείρισης του περιβάλλοντος.

Έτσι, στις 19 Μαΐου 1997, κατά τη διάρκεια μιας λειτουργίας συντήρησης των υδροφώνων, ανιχνεύτηκε ένας ισχυρός και σπάνιος ήχος, περίπου πέντε χιλιάδες χιλιόμετρα από τις νότιες ακτές της Χιλής.

Ανάλυση του ήχου Bloop με φασματογράφημα (Φωτό: Public domain / Wikimedia Commons).

Οι συντεταγμένες που δείχνουν την προέλευση του “The Bloop”,  εντοπίστηκαν σε ένα απροσδιόριστο σημείο μέσα σε μια περιοχή που βρίσκεται σε 50° Νότια-100° Δυτικά, στο νότιο άκρο της Νότιας Αμερικής. Ήταν ένας ήχος αρκετά έντονος ώστε οι επιστήμονες να του αποδώσουν ιδιαίτερη προσοχή, ακόμη και ένα όνομα, αλλά δεν ακούστηκε ξανά από τότε.

Στη συνέχεια, πέντε χρόνια αργότερα, ήρθε ο καιρός να επιχειρηθεί μια ταυτοποίηση, η οποία αποδείχθηκε δύσκολη, επειδή καμία από τις αρχικές υποθέσεις δεν ήταν ικανοποιητική. Τα υποβρύχια και άλλα ανθρωπογενή αντικείμενα αποκλείστηκαν από την αρχή.

Η πόλη είναι φανταστική, όμως ο ήχος Bloop είναι απόλυτα πραγματικός

Λόγω των χαρακτηριστικών της, εξετάστηκε η πιθανότητα της  ζωικής προέλευσης του ήχου, δεδομένων των διακυμάνσεων της συχνότητας. Η πρώτη υπόθεση ήταν ότι η προέλευση του ήχου ήταν από ένα γιγάντιο καλαμάρι, αν και άγνωστου είδους, αφού κανένα κεφαλόποδο δεν είναι γνωστό ότι εκπέμπει ήχους. Τελικά, αυτή η εκδοχή αποκλείστηκε λόγω απουσίας αποδεικτικών στοιχείων.

Η προσοχή στη συνέχεια στράφηκε στο τραγούδι κάποιου τύπου κητωδών όντων, μεγαλύτερων από την μπλε φάλαινα. Ωστόσο, η ύπαρξη μιας νέας φάλαινας είναι απίθανη, καθώς ως θηλαστικά, οι φάλαινες βγαίνουν περιοδικά στην επιφάνεια για να αναπνεύσουν, με αποτέλεσμα να έχουν γίνει γνωστά όλα τα είδη. Έτσι, και αυτή η επιλογή απορρίφθηκε.

Ωστόσο, η λογοτεχνία και η επιστήμη είναι διαφορετικά πεδία και, πέρα από τα αστεία, το Bloop παρέμεινε ένα μυστήριο για μερικά χρόνια, μέχρι που, το 2012, το Πρόγραμμα NOAA Vents διαπίστωσε ότι το φασματογράφημά του έμοιαζε εντυπωσιακά με αυτό ενός μεγάλου κρυοσεισμού. Γνωστός και ως παγοσεισμός, αφορά ένα σεισμικό γεγονός που μπορεί να προκληθεί από μια ξαφνική ρωγμή σε παγωμένο έδαφος ή κορεσμένο βράχο, είτε από νερό είτε από πάγο.

Όταν το νερό διεισδύει στο έδαφος, μπορεί τελικά να παγώσει και να διασταλεί υπό ψυχρότερες θερμοκρασίες, δημιουργώντας ένταση στο περιβάλλον του. Τόσο μεγάλη μπορεί να είναι η ένταση και η πίεση που το νερό εκρήγνυται και αρχίζουν οι δονήσεις. Μπορεί επίσης να υπάρχει ένας εναλλακτικός μηχανισμός: ξαφνικές κινήσεις των παγετώνων που προκαλούνται από ένα υποκείμενο στρώμα νερού που, λόγω της υδραυλικής πίεσης, δρα ως λιπαντικό, διευκολύνοντας την κίνηση των παγετώνων. Οι κρυοσεισμοί είναι συνήθως σύντομοι και έντονοι, ανιχνεύσιμοι χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά.

Η κίνηση των πάγων μπορεί να είναι μία εκ των πιθανών πηγών προέλευσης του Bloop (Γράφημα: The Potsdam Parallel Ice Sheet Model (PISM-PIK) – Part 1: Model description. In: The Cryosphere / Wikimedia Commons)

Τελικά από πού προέρχονται

Οι εκπομπές ήχων από την κίνηση των πάγων, όπως η ρήξη μεγάλων όγκων πάγου (παγετώνες, παγόβουνα), αφθονούν επίσης και σημειώνονται όπως και όταν ένα σπασμένο στρώμα (πάγου) γλιστρά από το κύριο σώμα και πέφτει στην στη θάλασσα, περίπου όπως μια γραμμή υπόγειου ρήγματος.  Συχνά αυτό το βλέπουμε σε τουριστικά βίντεο από τον παγετώνα Perito Moreno. Αυτές οι εκπομπές διαδίδονται ως κύματα S, γνωστά και ως κύματα διάτμησης, κοπής ή ελαστικότητας, και παράγουν ήχο παρόμοιο με τις φυσαλίδες σε ένα ρευστό.

 

Εν κατακλείδι, πλέον οι επιστήμονες συναινούν στην υπόθεση ότι η προέλευση του Bloop βρίσκεται στον πάγο, όχι σε άγνωστα είδη ζώων -υπόθεση που θα έδινε ικανοποίηση στους κρυπτοζωολόγους. Ούτε είναι έργο του «Μεγάλου Κθούλου», ο οποίος εξακολουθεί να κοιμάται, περιμένοντας τη στιγμή που οι πιστοί του θ’ ανοίξουν το Νεκρονομικόν και θα διαβάζουν αποσπάσματα που θα τον αφυπνίσουν, ώστε να διεκδικήσει την κυριαρχία σε όλο τον κόσμο.

Από το enikos