του Μιχαήλ Χούλη, Θεολόγου*
Υπάρχει ισχυρή ΜΟΝΟΘΕΪΣΤΙΚΗ παράδοση εξ αρχαιοτάτων χρόνων στον Ελληνισμό, στον οποίον τμηματικώς αποκαλύφθηκε αρχικά η παντοδυναμία, η πανσοφία, η αιωνιότητα και οι προσωπικές ιδιότητες ΤΟΥ ΕΝΟΣ ΘΕΟΥ. Aρκετοί αρχαίοι Έλληνες σοφοί θεωρούνται ως προ Χριστού χριστιανοί και προφήτες του εθνικού κόσμου, διότι με την σπερματική τους αυτή αλήθεια προετοίμασαν έμμεσα, μαζί με τους λαμπρούς φάρους της αληθείας, τις προφητικές φωνές της Παλαιάς Διαθήκης, την είσοδο του Χριστιανισμού στην ιστορία.
Ο σπουδαίος Θρησκειολόγος,
αείμνηστος Λεωνίδας Φιλιππίδης, στο μεγαλειώδες έργο του ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΗΣ ΚΑΙΝΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ (Αθ. 1958), αναφέρει χαρακτηριστικά αποσπάσματα της ΟΡΦΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ, δια της οποίας εξαίρεται Η ΜΟΝΑΔΙΚΟΤΗΤΑ ΕΝΟΣ ΘΕΟΥ και ΕΜΕΣΣΑ ΚΑΙ ΤΟ ΤΡΙΑΔΙΚΟΝ ΑΥΤΟΥ, ΠΟΛΥ ΠΡΙΝ Ο ΟΜΗΡΟΣ παρουσιάσει στα έξοχα βέβαια επικά του ποιήματα την πολυθεΐα της αρχαίας Ελλάδος. Χαρακτηριστικά είναι τα κάτωθι σημεία και χωρία της Ορφικής θεολογίας σε ελεύθερη απόδοση:«ΈΝΑΣ ΥΠΑΡΧΕΙ ΘΕΟΣ, ΑΥΤΟΣ ΜΟΝΟΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ, ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ, ΕΝΑΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΓΕΝΗΣ, ΚΑΙ ΚΑΝΕΙΣ ΑΛΛΟΣ ΕΚΤΟΣ ΑΠ’ ΑΥΤΟΝ, ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟΝ ΘΡΟΝΟ ΚΑΙ ΤΗ ΓΗ ΧΑΛΙ ΓΙΑ ΤΑ ΠΟΔΙΑ ΤΟΥ. Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΟΙΗΜΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΟΦΟΥ, ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΔΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΤΟΥ».
Χαρακτηρίζεται: αληθής, υπέρχρονος, αθάνατος, αυτόζωος, αυτοπάτωρ, «ΔΙΑ ΤΗΣ ΜΙΑΣ ΑΥΤΟΥ ΤΡΙΩΝΥΜΟΥ ΔΥΝΑΜΕΩΣ τα πάντα δημιουργήσας, ορατά και αόρατα, αρχή μέσον και τέλος, μόνος του κόσμου άναξ, δαίμονες ον φρίσσουσι, τα πάντα βλέπων αυτός, αλλ’ αόρατος εις τους θνητούς, τω νω μόνον ορατός, ο νους ο νοητός και το αποστίλβον φως το νοητόν….
Και συνεχίζει ο σοφός καθηγητής την έρευνά του λέγοντας ότι Ζεύς είναι ήδη ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΟΜΗΡΙΚΗ ΠΡΩΤΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΟΧΗ η ανώνυμη έκφραση της ουσίας του Υπέρτατου Όντος, ΕΝΟΣ ΚΑΙ ΜΟΝΟΥ ΘΕΟΥ, είναι δηλαδή στοιχείο μονοθεΐζουσας πίστης.
«ΔΕΥΣ» ΕΙΝΑΙ Ο ΥΨΙΣΤΟΣ ΘΕΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΡΧΑΙΟΤΑΤΗΣ ΠΕΡΙ ΤΟΝ ΔΩΔΩΝΑΙΟΝ ΧΩΡΟΝ ΠΡΩΤΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ, Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΟΠΟΙΑΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΕΙ ΣΕ ΟΛΟ ΤΟ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟ ΧΩΡΟ… Την ανώνυμη αυτή υπέρθεο έννοια συναντάμε και στον, πολύ μεταγενέστερο του πρωτοελληνικού, Κρητομυκηναϊκό πολιτισμό της προομηρικής περιόδου.
ΟΙ ΑΠΟ ΤΟ ΛΑΟ ΘΕΩΡΟΥΜΕΝΕΣ ΣΤΗΝ ΜΕΤΕΠΕΙΤΑ ΟΜΗΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΘΕΟΤΗΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΑ ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΝΟΣ ΘΕΟΥ, που φανερώνουν τις διάφορες ενέργειες και λειτουργίες αυτού σε διάφορες περιοχές της φύσης. Στην αντίληψη αυτή οφείλονται οι ακόλουθοι στίχοι της Ορφικής θεολογίας: «ΕΙΣ ΖΕΥΣ, ΕΙΣ ΆΪΔΗΣ, ΕΙΣ ΄ΗΛΙΟΣ, ΕΙΣ ΔΙΟΝΥΣΟΣ, ΕΙΣ ΘΕΟΣ ΕΝ ΠΑΝΤΕΣΣΙ».
Σε γνωστή ακόμη μελέτη του ο Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης Ζηζιούλας (+) αναφέρει και τα εξής: Παραθέτει ΤΟΝ ΧΡΗΣΜΟ ΤΟΥ ΜΑΝΤΕΙΟΥ ΤΟΥ ΚΛΑΡΙΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ ότι ο Θεός είναι αυτοδημιούργητος, αγέννητος, αδίδακτος, άφθαρτος, ανώνυμος, ΚΑΤΟΙΚΕΙ ΣΤΟ ΠΥΡ, και πως οι ελληνικοί θεοί ακόμη και ο Απόλλων (θεός του φωτός) ΕΙΝΑΙ ΤΜΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ και απεσταλμένοι του στη γη (ας θυμηθούμε εδώ την φλεγόμενη βάτο στην Παλαιά Διαθήκη, το άκτιστο φως της Μεταμορφώσεως του Ιησού και τις πύρινες γλώσσες της Πεντηκοστής) [βλ. Μητρ. Περγάμου Ιωάννη Ζηζιούλα: «Οι αρχαίες θρησκείες και η προχριστιανική θρησκευτικότητα», στον ΣΤ’ τόμο Ιστορίας Ελληνικού Έθνους, Εκδοτικής Αθηνών].
– Ο ΕΡΜΗΤΙΣΜΟΣ σε ορισμένους από τους «λόγους» του είναι μάλιστα μονοθεϊκός. Ο Θεός εμφανίζεται αμετάβλητος, αγέννητος, Πατέρας, Αγαθός. Ζούμε χάρη στην ενέργεια και δύναμή του. Ο Λόγος είναι γιος του πρώτου Νοός ή Θεού.
Ο ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ ομιλεί για την ενιαία ουσία του κόσμου και ΓΙΑ ΜΙΑ ΥΠΕΡΤΑΤΗ ΑΡΧΗ του παντός. Δέχεται ακόμη ως Αρχή των πάντων τον Λόγο. Ας θυμηθούμε το κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο, όπου αρχίζει ως εξής: «Εν αρχή ην ο Λόγος, και ο Λόγος ην προς τον Θεόν, και Θεός ην ο Λόγος». Από αφηρημένος λόγος, όπως τον δέχονταν οι αρχαίοι, πήρε στο Χριστιανισμό Αποκαλυπτικά οντολογική υπόσταση.
Τέλος, είναι χαρακτηριστική η οξύνοια των μονοθεϊστών αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων, των οποίων δεν μπορούμε, λόγω στενότητος χώρου, να παραθέσουμε τις μονοθεϊστικές απόψεις, που συγκλίνουν με τον Χριστιανισμό, και οι οποίοι χαρακτηρίστηκαν ως ΠΡΟ ΧΡΙΣΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ, γι’ αυτό και εικονίζονται, ως προ Χριστού άγιοι, σε τοιχογραφίες πολλών Ορθοδόξων μοναστηριών: Θαλής, Αναξίμανδρος, Πυθαγόρας, Φιλόλαος, Θεωρίδας, Τίμαιος ο Λοκρός, Ξενοφάνης ο Κολοφώνιος, Θεόφραστος, Παρμενίδης, Ηράκλειτος, Εμπεδοκλής, Δημόκριτος, Αναξαγόρας, Πρόδικος, Ευήμερος, Αισχύλος, Σοφοκλής, Ευρυπίδης, Σωκράτης, Πλάτωνας, Αριστοτέλης, Αντισθένης, Επίκτητος, Ιάμβλιχος, Πλωτίνος, Πλούταρχος.
Δείτε επίσης: Μ’ ΕΚΕΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΤΑ ΜΑΤΙΑ
Αυτά όλα είναι άγνωστα σε πολλούς, αλλά εξηγούν πολύ καλά την σύνδεση Χριστιανισμού – Ελληνισμού, που ξεκινά ως προτύπωση από την αρχαία Ελλάδα και ολοκληρώνεται με την γέννηση και το σωτήριο έργο του Χριστού.
Εικόνα: Μονή Αγίου Νικολάου Φιλανθρωπινών, στη δυτική όχθη του νησιού της λίμνης των Ιωαννίνων
Από το ksipnistere
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου