Στην πιο πάνω εικόνα (μια δορυφορική λήψη) φαίνονται οι παλιές συνοικίες της γαλλικής πόλης Λυών, δίπλα στον ποταμό Σον (ή Άραρ).
Όπως μπορείτε να δείτε, υπάρχουν μερικοί δρόμοι που εκτείνονται παράλληλα με το ποτάμι, αλλά δεν φαίνονται να τους συνδέουν παράδρομοι. Με την κλίμακα απόστασης στο κάτω μέρος του χάρτη, φαίνεται ότι οι δρόμοι που συνδέουν αυτούς που περνούν από το ποτάμι βρίσκονται σε απόσταση περίπου 200 μέτρων μεταξύ τους, μια βολική απόσταση δύο λεπτών με τα πόδια -ή και λιγότερο. Αν όμως ήσασταν, για παράδειγμα, έμπορος μεταξιού τον 15ο αιώνα και κουβαλούσατε βαριά τόπια από πολύτιμο μετάξι, όσο μικρότερη είναι η απόσταση που πρέπει να διανύσετε, τόσο το καλύτερο. Οπότε, για να φτάσουν ακόμα πιο σύντομα στον απέναντι δρόμο, αυτοί οι έμποροι άρχισαν να "κόβουν δρόμο", περνώντας μέσα από σπίτια και ιδιωτικές αυλές. Με την πάροδο του χρόνου, αυτές οι συντομεύσεις άρχισαν να εξελίσσονται σε ένα πολύ γνωστό δίκτυο διαδρόμων που ονομάζονται "traboule", μια λέξη που προέρχεται από το λατινικό "trans ambulare" που σημαίνει "διασχίζω".
Παρ' όλο που αυτά τα σοκάκια συνδέθηκαν με τους εμπόρους μεταξιού, η προέλευσή τους εντοπίζεται στον 4ο αιώνα.
Μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, τα υδραγωγεία που έφερναν νερό στην Λυών -που τότε ονομαζόταν Lugdunum (Λούγδουνο)- άρχισαν να αποτυγχάνουν αναγκάζοντας τους κατοίκους να κινηθούν πιο κοντά στην πηγή του νερού στις όχθες του ποταμού. Περίπου εκείνη την εποχή λοιπόν, κατασκευάστηκαν τα πρώτα traboule, τα οποία επέτρεψαν στους κατοίκους να φτάσουν πιο γρήγορα από τα σπίτια τους στον Σον. Αργότερα, όταν η Λυών έγινε σημαντικό κέντρο για το εμπόριο μεταξιού, τα traboule επέτρεψαν στους εμπόρους μεταξιού, γνωστούς ως "canuts", να μεταφέρουν εύκολα τα αγαθά τους από το ποτάμι στις αγορές στο κέντρο της πόλης. Τα καλυμμένα traboule είχαν επίσης το πλεονέκτημα ότι προστατεύουν τα πολύτιμα αγαθά από τη βροχή, επιτρέποντας την κίνηση ακόμη και σε κακές καιρικές συνθήκες.
Ένα από τα πιο διάσημα traboule περνά μέσα από μια αυλή και περνάει από αυτό το εντυπωσιακό κτήριο γνωστό ως Cour des Voraces, ή Αυλή των Πεινασμένων. Στο κτίριο υπάρχει μια τεράστια εξώροφη σκάλα
Η πόλη διαθέτει πάνω από 500 τέτοια σοκάκια και βρίσκονται -κυρίως- στις συνοικίες Vieux Lyon (Παλιά Λυών), La Croix-Rousse (όπου βρίσκονταν οι περισσότεροι έμποροι μεταξιού) και La Presqu'île. Τα περισσότερα traboule βρίσκονται εντός ιδιωτικών περιουσιών και, ως εκ τούτου, είναι κλειστά για το κοινό -περίπου μόλις 40 από αυτά είναι ανοικτά για τους τουρίστες- και, επί του παρόντος, έχουν αποκλειστεί και χρησιμοποιούνται ως χώροι αποθήκευσης. Πριν από μερικά χρόνια, ο Δήμος ήρθε σε συνεννόηση με ορισμένους από τους ιδιοκτήτες και συμφώνησε να πληρώσει για τη συντήρηση, την αποκατάσταση, τον φωτισμό και τον καθαρισμό των traboule. Σε αντάλλαγμα, οι ιδιοκτήτες θα τα άνοιγαν για το κοινό από το πρωί μέχρι το βράδυ. Δυστυχώς, σε κάποιες περιπτώσεις, κανένα από τα δύο μέρη δεν κατάφερε να κρατήσει τη συμφωνία και έτσι, ορισμένα από τα σοκάκια που θα έπρεπε να είναι ανοιχτά για το κοινό είναι προσβάσιμα μόνο στους κατοίκους.
Πολλά από τα traboule είναι κρυμμένα πίσω από πόρτες σαν αυτές. Άλλα είναι σημειωμένα, άλλα όχι
Το πιο διάσημο από αυτά τα σοκάκια είναι το "Traboule de la cour des Voraces" (Traboule της Αυλής των Πεινασμένων), που βρίσκεται στη συνοικία Croix-Rousse. Είναι ένα από τα ορόσημα των εξεγέρσεων των canut του 19ου αιώνα, όταν, εκατοντάδες εξαγριωμένοι μεταξουργοί συγκεντρώθηκαν και βάδισαν μέσα από αυτό μέχρι το κέντρο. Τα σοκάκια χρησιμοποιήθηκαν από την αντίσταση και κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου για να μάχεται κατά των γερμανικών δυνάμεων κατοχής. Τα σκοτεινά, σκιερά περάσματα ήταν ιδανικά για να ξεφύγουν οι αντάρτες από τους κυνηγούς της Γκεστάπο, ειδικά στις πρώτες μέρες της Κατοχής, όταν μόνο οι Λυονέζοι γνώριζαν την ύπαρξή τους. Ακόμα και σήμερα, για πολλούς κατοίκους, για να είναι κανείς "αληθινός κάτοικος της Λυών" πρέπει να ξέρει εκτενώς τα traboule της πόλης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου