του Marcello Veneziani
"Η φυσική οικογένεια δεν υπάρχει", αναφέρει ο τίτλος ενός βιβλίου-συνέντευξη που μόλις κυκλοφόρησε της Chiara Saraceno, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τον εκδοτικό οίκο Laterza, σε επιμέλεια της Maria Novella De Luca.
«Αλλά ποια φυσική οικογένεια;», επαναλαμβάνει επιτακτικά σε ολόκληρη τη σελίδα, η Corriere della Sera σε ένα σχόλιο του Maurizio Ferraris για το βιβλίο-συνέντευξη. «Η φυσική οικογένεια δεν υπήρξε ποτέ», ηχούν οι διανοούμενοι και τα ΜΜΕ σε χορωδία. Αυτό που πάντα γνωρίζαμε και βιώναμε ήταν
μόνο μια οπτική ψευδαίσθηση, μια σκοταδιστική ανοησία χιλιάδων ετών. Τώρα, ευτυχώς, υπάρχουν υπερήρωες που μας αποκαλύπτουν την αλήθεια.Ο Ferraris ξεκινάει από το Σύνταγμα, το Ιερό, Ωραίο, Άθικτο Σύνταγμα, το οποίο σε ό,τι αφορά την οικογένεια μπορεί ωστόσο να παραβιαστεί, να χλευαστεί, να γκρεμιστεί. Σύμφωνα με το Σύνταγμά μας, «η οικογένεια είναι μια φυσική κοινωνία που βασίζεται στο γάμο». Ο Ferraris αντιτίθεται: «Πώς μπορεί ένας νομικός θεσμός, ιστορικά καθορισμένος και μεταβαλλόμενος, να θεμελιώνει ένα φυσικό γεγονός;». Ας μην είμαστε σοφιστές, ξέρουμε καλά τι σημαίνει εκείνο το άρθρο του Συντάγματος: ο νόμος δεν θεμελιώνει τη φύση αλλά αναγνωρίζει τη φυσική βάση της κοινωνίας, δηλαδή την οικογένεια, στη νομική και ιστορική μορφή του γάμου. Οι ιδρυτές δεν ήταν τόσο ανόητοι. Στη βάση είναι η αναγνώριση της οικογένειας ως φυσικής κοινωνίας, με πατέρα, μητέρα και παιδιά, που τότε κανείς δεν αμφισβήτησε, ούτε καν οι κομμουνιστές, που μάλιστα ψήφισαν το Σύνταγμα και τότε δεν ήταν λιγότερο «οικογενειάρχες» από τους Καθολικούς.
Η θεωρία της αφύσικης οικογένειας δεν είναι νέα, επαναλαμβάνεται δεκαετίες τώρα. Η οικογένεια δεν είναι μια φυσική κοινωνία, λένε, αλλά ένα πολιτισμικό κατασκεύασμα που αλλάζει με τον χρόνο και τον χώρο. Και οι οικογένειες δεν είναι μόνο αυτές που αποτελούνται από έναν πατέρα (αρσενικό), μια μητέρα (θηλυκό) και τα παιδιά που γεννήθηκαν από αυτές. Ας σχετικοποιήσουμε τήν μονολιθική οικογενεια, είναι τόσες οικογένειες όσοι είναι και οι προσανατολισμοί, τά γούστα, οι ατομικές επιλογές. Πράγματι, το άτομο με τα δικαιώματα, τις επιθυμίες και τις ελευθερίες του είναι το βασικό κύτταρο της κοινωνίας και όχι η οικογένεια. Η βασική υπόθεση, θα λέγαμε, αυτής της παθιασμένης έκκλησης κατά της φυσικής οικογένειας είναι η αναγνώριση των ομόφυλων ζευγαριών· στη συνέχεια των παιδιών που αποκτήθηκαν με άλλους τρόπους, συμπεριλαμβανομένων των παρένθετων μήτρων· τέλος, αποδεχόμενοι το πλούσιο καλειδοσκόπιο της μετάβασης του φύλου. Η οικογένεια είναι ένα ρευστό σύνολο.
Στη συνέχεια, το βιβλίο-συνέντευξη της Saraceno πηγαίνει στα ζητήματα της επικαιρότητας, των κοινωνικών δομών και των δομών υγείας και της κυβέρνησης Meloni· αλλά εδώ βρισκόμαστε στη σφαίρα των απόψεων για τις τρέχουσες πολιτικές, που ελάχιστα μας ενδιαφέρουν. Αντίθετα, μας ενδιαφέρει η επανεκκίνηση αυτού του νέου αντισυνταγματικού δόγματος, «η φυσική οικογένεια δεν υπάρχει», που δίνει τον τίτλο και το έμβλημα στο όλο ερώτημα. Εδώ, από τη μια πλευρά, υπάρχει ένα συμπυκνωμένο μίσος για την οικογένεια όπως έχει συλληφθεί μέχρι τώρα, φυσική και παραδοσιακή. Αφετέρου, η απόρριψη της φύσης, στην οποία δεν είναι τυχαίο ότι προτιμώνται ασηπτικές λέξεις όπως περιβάλλον ή οικολογία, επειδή η φύση υποδηλώνει τον προϋπάρχοντα κόσμο, που δημιουργήθηκε πριν από εμάς, με φυσικές διαφορές, φυσικά δικαιώματα, φυσικά όρια και τη φυσική τάξη· ό,τι δηλαδή προηγείται και είναι μη αναγώγιμο σε πολιτισμό, ιδεολογία, πρόοδο και ατομικές επιλογές.
«Η φυσική οικογένεια – γράφει ο Jacopo Fo στην εφημερίδα Il Fatto – που αποτελείται από έναν πατέρα και μια μητέρα που αγαπούν ο ένας τον άλλον και που μεγαλώνουν τα παιδιά τους με στοργή, δεν υπήρξε ποτέ. Το να το ψάχνεις στο παρελθόν είναι σαν να κυνηγάς τον μυθικό λευκό ελέφαντα που έχει στην πλάτη του τον χάρτη της Γκάρνταλαντ». Ίσως, αλλά ήξερα τη φυσική οικογένεια αυτοπροσώπως, τόσο συγκροτημένη και τόσο θεμελιωμένη, και έχω γνωρίσει άλλες πολλές, ακόμη και στο παρόν. Είναι η αιώνια ανθρωπότητα. Δεν ήταν και δεν είναι λευκοί ελέφαντες, αποκύημα της φαντασίας, αλλά αληθινοί άνθρωποι με αυθεντικές σχέσεις, που πέρασαν μια ζωή σε αυτό το αυλάκι, για αυτή την αφοσίωση. Και όποιος το αρνείται έχει μόνο το δικό του τυφλό ή σκυθρωπό μάτι να κατηγορήσει, το δικό του άρρωστο ή κακόηθες μυαλό, τη δική του ανικανότητα ή απροθυμία να καταλάβει τι είναι πραγματικό και τι όχι, τι είναι φυσικό και τι φανταστικό. Ακόμα και ο Φο, που ακόμα υπερασπίζεται τη μνήμη του πατέρα του, της μητέρας του και των παππούδων και των θείων του, το κάνει μόνο από ιδεολογική επιλογή, επειδή ήταν αντιφασίστες σύντροφοι σαν κι αυτόν, το κάνει μόνο για προσωπική ευκολία γιατί είναι καλή «επένδυση» να είναι ο γιος τους ή υπάρχει επίσης φυσικός και συναισθηματικός δεσμός του γιου με τον πατέρα του, τη μητέρα του, την οικογένειά του; Δεν τον επέλεξαν όμως για γιο τους, δεν τους διάλεξε για γονείς τους. Ούτε η Συλλογικότητα ενός Κοινωνικού Κέντρου το αποφάσισε.
Ας επιστρέψουμε στην πραγματικότητα και στη φύση. Η καθολική μορφή που πάντα υπήρχε, κατοικεί τον κόσμο και τον αναγεννά είναι η φυσική οικογένεια, το πρώτο κοινωνικό κύτταρο, το υπέρθυρο κάθε κοινωνίας, το θεμέλιο κάθε πολιτισμού. Αφορά επίσης τα ζώα, και περιλαμβάνει την τεκνοποίηση, τη γέννηση, τη διατροφή, τη φροντίδα και την αναπαραγωγή, τη φροντίδα των νέων και των εύθραυστων και την αμοιβαία προσοχή. Είναι γεγονός φυσικό, ενστικτώδες, προηγείται κάθε ιστορικής και πολιτισμικής μορφής, υπάρχει ήδη στη φύση. Μετά θα έρθουν οι συναισθηματικοί δεσμοί, και στο ανθρώπινο επίπεδο θα έρθει η ιστορία, θα έρθει ο πολιτισμός, για να διαφοροποιήσει τις μορφές και τις εκφράσεις αυτού του δεσμού, να δημιουργήσει διαφορετικούς τύπους ενώσεων και συναθροίσεων. Κανείς δεν αρνείται ότι μπορούν να δημιουργηθούν άλλες ενώσεις, άλλα διαπροσωπικά δίκτυα, διάφορα είδη φιλικών, σεξουαλικών, συναισθηματικών, κοινοτικών δεσμών· και κανείς δεν αρνείται το δικαίωμα να κάνει άλλες επιλογές. Και κανείς δεν αρνείται την κρίση της οικογένειας, μια τεράστια και ριζική κρίση.
Αλλά αυτό δεν αφαιρεί το γεγονός ότι το φυσικό και παγκόσμιο θεμέλιο είναι αυτό, και ότι αυτή είναι η οικογένεια. Όπως τα φύλα, από τότε που ξεκίνησε ο κόσμος, ήταν δύο. Μετά ο καθένας μπορεί να έχει διαφορετικές τάσεις και να κάνει διαφορετικές επιλογές. Δεν χρειαζόταν να το ανακαλύψει ο Τραμπ, αρκεί να γνωρίζουμε το βιβλίο της φύσης, την ιστορία του ανθρώπου και των ανθρώπινων κοινωνιών, τέλος τη Βίβλο και άλλα ιερά βιβλία.
Υπάρχουν πράγματα που προηγούνται των επιλογών μας, των θελήσεων μας, των προσανατολισμών μας. Δεν φτιάξαμε τον κόσμο που προηγείται, τον βρήκαμε. Δεν αποφασίσαμε να έχουμε αυτούς τους γονείς, αυτό το σώμα, αυτά τα γενετικά χαρακτηριστικά, ούτε αποφασίσαμε να γεννηθούμε σε εκείνα τα μέρη, εκείνη την εποχή. βρεθήκαμε ή όπως θα έλεγε ο Χάιντεγκερ πεταχτήκαμε. Έχουμε κληρονομήσει τα χαρακτηριστικά της ταυτότητάς μας, μας δίνονται, μεταδίδονται. Η θέλησή μας, η επιλογή μας ασκείται εκ των υστέρων, αφορά μια σφαίρα περιοχών και μια μετέπειτα φάση.
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι η οικογένεια ως φυσική κοινωνία υπάρχει πραγματικά, και υπάρχει από τότε που υπάρχει ζωή στη γη, όχι η ανθρωπότητα αλλά η ζωή: αυτός ο πρωταρχικός δεσμός, αυτή η σπορά και η γονιμοποίηση, αυτός ο ομφάλιος λώρος, αυτό το μητρικό ένστικτο που είναι πιο άμεσο και βιολογικό, όπως και το παιδικό ένστικτο· και μετά εκείνο το λιγότερο άμεσο και διαμεσολαβημένο ένστικτο που είναι το πατρικό ένστικτο. Στη συνέχεια μπορούμε να μειώσουμε αυτά τα ένστικτα και αυτούς τους δεσμούς, να τα εκφράσουμε διαφορετικά, ακόμη και να τα αποκηρύξουμε, αλλά το σημείο εκκίνησης, η προέλευση είναι αυτή.
Εν ολίγοις, η φυσική οικογένεια δεν είναι ένας ανύπαρκτος λευκός ελέφαντας: η φυσική οικογένεια είναι η μητέρα σου, ο πατέρας σου, τα αδέρφια σου, τα παιδιά σου. Κανένα από αυτά δεν επιλέχθηκε ή εφευρέθηκε από εμάς, ωστόσο είναι οι πιο δυνατοί και αληθινοί δεσμοί μας, παρ' όλα αυτά, Ο άνθρωπος είναι ένα τεντωμένο σκοινί ανάμεσα στη φύση και το πεπρωμένο. Στη μέση υπάρχει ελευθερία, ιστορία, πολιτισμός. Όμως η αρχή (η καταγωγή) και το τέλος δεν εξαρτώνται από εμάς.
La famiglia naturale esiste anche se voi la negate - Marcello Veneziani
Από το amethystosbooks
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου