Μια επιστημονική ανακάλυψη αποκάλυψε από πού προέρχονται οι δύο βασικές μεσογειακές γλώσσες. Η προέλευση των ιταλο-κελτικών και των ελληνο-αρμενικών, στο μέτρο που οι συγκεκριμένες γλώσσες αποτελούν τους βασικούς πυλώνες των πολιτισμών της Μεσογείου ήταν ένα από τα μεγαλύτερα αινίγματα της ιστορίας.
Μια διεθνής ομάδα γενετιστών και αρχαιολόγων ανακατασκεύασε τα μεταναστευτικά μοτίβα και τις πολιτισμικές αναμείξεις που οδήγησαν στη δημιουργία αυτών των σημαντικών γλωσσικών
οικογενειών.Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στον διακομιστή bioRxiv, κατέγραψε την αλληλουχία των γονιδιωμάτων 314 αρχαίων ατόμων που κατοικούσαν στην περιοχή της Μεσογείου μεταξύ 5.200 και 2.100 ετών πριν. Η ανάλυση αυτή αποκαλύπτει μια βαθιά απόκλιση μεταξύ των πληθυσμών της ανατολικής και της δυτικής Μεσογείου, γεγονός που αντανακλάται και στις δομές των κλασικών γλωσσών των περιοχών αυτών.
Ο αρχαίος πολιτισμός που επηρέασε την ελληνική γλώσσα
Η μελέτη εντοπίζει δύο κύρια μεταναστευτικά ρεύματα που ευθύνονται για τη διαμόρφωση των γενετικών και γλωσσικών ριζών των μεσογειακών λαών. Από τη μία πλευρά, οι κάτοικοι της δυτικής Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένης της σημερινής Ιταλίας, Γαλλίας και Ισπανίας, εμφανίζουν μια κυρίαρχη γενετική επίδραση από τον πολιτισμό Bell Beaker, που συνδέεται με ιταλικές και κελτικές γλώσσες. Από την άλλη πλευρά, οι πληθυσμοί της Ελλάδας και της Αρμενίας απέκτησαν την καταγωγή τους από τους Γιαμνάγια ένας κτηνοτροφικός πολιτισμός από την Ανατολική Ευρώπη, που έζησε πριν από 5.000 χρόνια.
Κατανομή των αναλογιών καταγωγής από τους πολιτισμούς Bell Beaker και Γιαμνάγια που προέκυψαν από το μοντέλο πρόσμιξης IBD. Πηγή: Fulya Eylem Yediay et al.
Ο γενετικός και πολιτιστικός διαχωρισμός μεταξύ της ανατολικής και της δυτικής Μεσογείου συνάδει με τις γλωσσικές θεωρίες της ιταλο-κελτικής και της ελληνο-αρμενικής γλώσσας, υποστηρίζοντας την ιδέα ότι οι ομάδες αυτές εξελίχθηκαν από διαφορετικές γενετικές και πολιτιστικές επιρροές, εξηγούν οι ερευνητές.
Η ανάλυση υποδηλώνει ότι οι μαζικές μεταναστεύσεις της Εποχής του Χαλκού ήταν οι κύριοι παράγοντες αυτής της διαφοροποίησης. Οι ερευνητές κατέγραψαν πώς οι πληθυσμοί της στέπας έφεραν όχι μόνο τη γενετική τους αλλά και πολιτιστικές καινοτομίες, όπως άρματα και μεταλλουργία, οι οποίες ενσωματώθηκαν γρήγορα στις τοπικές κοινωνίες.
Στην Ιταλία, για παράδειγμα, οι ιταλικές γλώσσες, όπως τα λατινικά, φαίνεται ότι προέκυψαν χάρη στην επίδραση του πολιτισμού των Bell Beaker, οι απόγονοι των οποίων κυριάρχησαν στο πολιτιστικό τοπίο της χερσονήσου πριν από τη ρωμαιοποίηση.
Εν τω μεταξύ, στην Ελλάδα, άτομα με καταγωγή από τη Γιαμνάγια εγκαταστάθηκαν στην Πελοπόννησο, όπου εισήγαγαν τις ρίζες αυτού που αργότερα θα γινόταν η κλασική ελληνική γλώσσα.
Η Μεσόγειος χώρος για πολιτιστικές και γενετικές ανταλλαγές
Η έρευνα όχι μόνο επιβεβαιώνει τις γλωσσολογικές υποθέσεις της ιταλο-κελτικής γλώσσας και της ελληνο-Αρμενικής, αλλά και απορρίπτει εναλλακτικές θεωρίες, όπως η υπόθεση της ιταλο-γερμανικής, η οποία πρότεινε μια στενότερη σύνδεση μεταξύ της ιταλικής και της γερμανικής γλώσσας.
Τα ευρήματα αυτά αναδεικνύουν πώς τα γενετικά πρότυπα μπορούν να αντανακλούν πολύπλοκες γλωσσικές διαδρομές. Η αλληλεπίδραση μεταξύ γενετικής και γλωσσολογίας μας προσφέρει ένα μοναδικό «παράθυρο» για να κατανοήσουμε πώς οι αρχαίοι λαοί μετακινούνταν, αλληλεπιδρούσαν και εξελίσσονταν πολιτισμικά, τονίζουν οι ερευνητές.
Η μελέτη υπογραμμίζει επίσης τον τρόπο με τον οποίο η Μεσόγειος χρησίμευσε ως χώρος για πολιτιστικές και γενετικές ανταλλαγές. Η Κύπρος, για παράδειγμα, εμφανίζεται ως σημείο συνάντησης των επιρροών της Ελλάδας, του Λεβάντε και της Ανατολίας, ενώ η Ιταλία παρουσιάζει ένα ποικίλο μείγμα που περιλαμβάνει τόσο τοπικές όσο και μεταναστευτικές επιρροές από την Κεντρική Ευρώπη.
Η ανακάλυψη αποτελεί ορόσημο για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι ινδοευρωπαϊκές γλώσσες, οι οποίες κυριαρχούν σήμερα σε μεγάλο μέρος του κόσμου, διαφοροποιήθηκαν και άκμασαν στα πρώτα τους στάδια.
Από το enikos
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου