Ο χώρος που βρίσκεται ο καθεδρικός ναός του Χέρεφορντ ήταν ένα ιερό αφιερωμένο στον Χριστιανισμό από τις πρώτες ημέρες των ιεραποστόλων στα βρετανικά νησιά. Αρχικά, χτίστηκε ως τάφος δύο χριστιανών αγίων, της Παναγίας και του Æthelberht ΙΙ της Ανατολικής Αγγλίας (Άγιος Έθελμπερτ ο Βασιλιάς, Saint Ethelbert the King), ο οποίος έπεσε θύμα του Όφα ηγεμόνα του αρχαίου μεσαιωνικού βασιλείου της Μερκίας, πιθανώς γύρω στο 793.
Στη συνέχεια, το 830, μετά από αναφορές για θαύματα που συνέβησαν στον
τάφο, ένας ευσεβής Μερκιανός ευγενής αποφάσισε να ανοικοδομήσει την μικρή εκκλησία, θέτοντας το θεμέλιο για όλα τα μελλοντικά κτήρια που χτίστηκαν την επόμενη χιλιετία. Ωστόσο, ενώ η ίδια η εκκλησία είναι ένα θαυμάσιο επίτευγμα στην εκκλησιαστική αρχιτεκτονική, αυτό που έχει διατηρήσει από τον 14ο αιώνα είναι το πραγματικό θαύμα του μεσαιωνικού κόσμου.
Ο καθεδρικός του Χέρεφορντ - πηγή
Ο καθεδρικός του Χέρεφορντ είναι ευρέως γνωστός επειδή εκεί βρίσκεται ο -θεωρούμενος- μεγαλύτερος διατηρημένος μεσαιωνικός χάρτης, ο Mappa Mundi (Παγκόσμιος Άτλας). Ο χάρτης δημιουργήθηκε κάποια στιγμή γύρω στο 1300, σε ένα ενιαίο φύλλο περγαμηνής, διαστάσεων 158x133 εκατοστά.
Ο χάρτης, με μαύρο μελάνι και κόκκινο, χρυσό, μπλε και πράσινο για τις εικονογραφήσεις, δείχνει τον τότε γνωστό κόσμο, από μια χριστιανική άποψη και απεικονίζει πόλεις, τόπους λατρείας, ζώα και φυτά, καθώς και βιβλικά γεγονότα και γεγονότα από την κλασική μυθολογία. Αν και πέρασε αιώνες στην αφάνεια, κρεμασμένος πάνω από ένα διάδρομο χορωδίας στον καθεδρικό ναό, ο Mappa Mundi προκάλεσε το ενδιαφέρον το 1855 όταν καθαρίστηκε και επιδιορθώθηκε από το Βρετανικό Μουσείο.
Ο χάρτης είναι μια ματιά στο μυαλό των μοναχών και των θρησκευτικών μελετητών του Μεσαίωνα και μια καθώς και του πώς έβλεπαν τόσο την γεωγραφία, όσο και την ιστορία του κόσμου, ανάμεσα στην επιστήμη και την πίστη. Στο κέντρο του Mappa Mundi βρίσκεται η Ιερουσαλήμ, καθώς είναι το πιο ιερό από όλα τα μέρη για τον χριστιανό του Μεσαίωνα. Στην κορυφή, που βρίσκεται η ανατολή, βρίσκεται ο Κήπος της Εδέμ -βρίσκεται στην άκρη του χάρτη και αποτελεί άξονα του κόσμου. Αν και ακούγεται ασυνήθιστο, ήταν πολύ συνηθισμένο, στους χάρτες της εποχής τοποθετούσαν την ανατολή στη θέση του βορρά, στην κορυφή του χάρτη, ως φόρο τιμής στην γενέτειρα του Χριστού και της προέλευσης της πίστης από τη Μέση Ανατολή.
Από εκεί και πέρα όμως, γίνεται περίεργος. Εκτός από τα βρετανικά νησιά, που βρίσκονται στο βορειοδυτικό τμήμα του χάρτη, το οποίο είναι αρκετά ακριβές, η Αφρική και η Ευρώπη είναι αναποδογυρισμένες. Η ευρωπαϊκή ήπειρος είναι στη θέση της Αφρικής, και το αντίστροφο. Η Κασπία Θάλασσα εμφανίζεται συνδεδεμένη με τον ωκεανό που είναι τριγύρω, παρόλο που εκείνη την εποχή ήταν γνωστό ότι η λίμνη ήταν ηπειρωτική.
Τοποθεσίες
0 – Στο κέντρο του χάρτη: Ιερουσαλήμ, από πάνω της above it: ο σταυρός.
1 – Ο παράδεισος, που περιβάλλεται από έναν τοίχο και ένα δαχτυλίδι φωτιάς. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, αυτό τυπώθηκε σε ιαπωνικά εγχειρίδια, καθώς ο παράδεισος φαίνεται να βρίσκεται περίπου στη θέση της Ιαπωνίας.
2 – Ο Γάγγης και το δέλτα του.
3 – Το νησί Taphana, που μερικές φορές ερμηνεύεται ως η Σρι Λάνκα ή η Σουμάτρα.
4 – Ο Ινδός ποταμός και ο Τίγρης.
5 – Η Κασπία και η χώρα του Γωγ και του Μαγώγ. Οι Γωγ και Μαγώγ εμφανίζονται στην εβραϊκή Βίβλο και στα ισλαμικά χειρόγραφα ως άτομα, φυλές ή εδάφη. Στον Ιεζεκιήλ 38, ο Γωγ είναι άνθρωπος και το Μαγώγ είναι η γη του. Στη Γένεση 10 ο Μαγώγ είναι άνδρας, αλλά δεν αναφέρεται ο Γωγ. Αιώνες αργότερα, η εβραϊκή παράδοση άλλαξε το "Γωγ από το Μαγώγ" του Ιεζεκιήλ σε "Γωγ και Μαγώγ", που είναι η μορφή με την οποία εμφανίζονται στο Βιβλίο της Αποκάλυψης, αν και είναι λαοί και όχι άνθρωποι.
6 – Η Βαβυλώνα και ο Εφράτης.
7 – Ο Περσικός κόλπος.
8 – Η Ερυθρά Θάλασσα (με κόκκινο χρώμα).
9 – Η Κιβωτός του Νώε.
10 – Η Νέκρα Θάλασσα, τα Σόδοα και τα Γόμορα, με τον Ιορδάνη ποταμό, που προέρχεται από τη Θάλασσα της Γαλιλαίας. Από πάνω: η σύζυγος του Λωτ.
11 – Η Αίγυπτος με τον Νείλο.
12 – Ο Νείλος (?), ή ενδεχομένως μια παραλλαγή του ωκεανού του ισημερινού. Πιο πέρα: μια χώρα με τερατώδεις φυλές, πιθανώς οι Αντίποδες.
13 – Η Αζοφική θάλασσα με τους ποταμούς Ντον και ο Δνίπερος. Από πάνω: το Χρυσόμαλλο δέρας.
14 – Η Κωνσταντινούπολη. Στα αριστερά της, το δέλτα του Δούναβη.
15 – Το Αιγαίο πέλαγος.
16 – Υπερμέγεθες δέλτα του Νείλου με τον Φάρο της Αλεξάνδρειας.
17 – Ο θρυλικός Νορβηγός Gansmir με τα σκι του.
18 – Η Ελλάδα με τον Όλυμπο, την Αθήνα και την Κόρινθο.
19 – Λανθασμένη Κρήτη με τον κυκλικό λαβύρινθο του Μινώταυρου.
20 – Η Αδριατική Θάλασσα. Η Ιταλία με η Ρώμη, που τιμώνται από ένα λαοφιλές λατινικό εξάμετρο: "Roma caput mundi tenet orbis frena rotundi" (η Ρώμη, το κεφάλι, έχει τα ηνία όλο του κόσμου).
21 – Τη Σικελία και την Καρχηδόνα, που αντιτάσσονται στη Ρώμη, στα δεξιά της.
22 – Η Σκωτία.
23 – Η Αγγλία.
24 – Η Ιρλανδία.
25 – Οι Βαλεαρίδες Νήσοι.
26 – Το Στενό του Γιβραλτάρ (οι Στύλοι του Ηρακλή).
Οι εικονογραφήσεις του χάρτη είναι ένα ακόμη περίεργο γεγονός, καθώς δείχνουν μια σειρά τόπων λατρείας και πόλεις μεγάλης σημασίας. Στις άκρες του γνωστού κόσμου κατοικούν φανταστικά πλάσματα, όπως ακέφαλοι πολεμιστές με μάτια στο στήθος και άνδρες με ένα γιγαντιαίο πόδι. Αυτά τα πλάσματα είναι στην πραγματικότητα ένα υπονοούμενο στον Ρωμαίο συγγραφέα, φυσιοδίφη, φυσικό φιλόσοφο, στρατιωτικό και ναυτικό διοικητή των πρώτων χρόνων της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας Πλίνιο τον Πρεσβύτερο, που αναλογιζόταν πολύ θέματα της φύσης αλλά και την φυσική ιστορία. Η εγκυκλοπαίδειά του, Φυσική Ιστορία (λατ. Naturalis historia ή και Historia naturalis), αν και δεν θεωρείται επιστημονική με βάση τα σημερινά πρότυπα, χρησίμευσε ως ακρογωνιαίος λίθος της βιολογίας του Μεσαίωνα. Το βιβλίο περιέχει σημειώσεις σχετικά με μυστηριώδεις και υπερφυσικές φυλές λαών, που συνήθως κατοικούν στην Αφρική και την Ινδία, η εικόνα των οποίων αντιστοιχεί στην απεικόνιση των τεράτων στις άκρες της γης στον Mappa Mundi.
Ακέφαλος πολεμιστής - πηγή
Εκτός από τη μυθολογία, ο χάρτης δανείζεται μια ακόμη ελληνορωμαϊκή αντίληψη -μια που θα αποτελούσε αντικείμενο καταστολής από την Εκκλησία τους επόμενους αιώνες. Η κυκλική μορφή του χάρτη υποδηλώνει ότι ο δημιουργός του υποστήριζε τη θεωρία ότι η Γη είναι σφαιρική, σε μια εποχή που στη Δυτική Ευρώπη τέτοιες ιδέες είχαν αντικατασταθεί βίαια με ισχυρισμούς ότι ο πλανήτης μας ήταν στην πραγματικότητα επίπεδος.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο συγκεκριμένος Mappa Mundi (καθώς, έτσι ονομάζεται οποιοσδήποτε μεσαιωνικός ευρωπαϊκός χάρτης του κόσμου) βασίζεται σε παλαιότερες απεικονίσεις του γνωστού κόσμου, όπως ο Παγκόσμιος Χάρτης του Έμπσντορφ (Ebstorf Map, ο μεγαλύτερος μεσαιωνικός παγκόσμιος χάρτης που καταστράφηκε σε πυρκαγιά που προκλήθηκε μετά από το βομβαρδισμό του Ανόβερο από τους Συμμάχους το 1943 και σήμερα σώζονται μόνο αποσπασματικά αντίγραφά του), καθώς και ο Παγκόσμιος Χάρτης Psalter -ένας μικρού μεγέθους άτλας που διατηρείται στη Βρετανική Βιβλιοθήκη στο Λονδίνο. Και οι δύο αυτοί χάρτες υποστηρίζουν τη θεωρία της σφαιρικής Γης.
Όσο για το ποιος δημιούργησε τον Mappa Mundi του Χέρεφορντ, παραμένει αντικείμενο συζήτησης. Ενώ ο χάρτης υπογράφεται από κάποιον Richard of Haldingham and Lafford, γνωστό και ως Richard de Bello, ορισμένοι ειδικοί επιμένουν ότι αυτή η απόδοση είναι ψευδής.
Πραγματική τοποθέτηση του χάρτη - πηγή
Σήμερα, ο Mappa Mundi του καθεδρικού του Χέρεφορντ είναι ως ένα από τα πολυτιμότερα αντικείμενα της ενορίας. Από το 1996, ο χάρτης διατηρείται στο νέο κτίριο της βιβλιοθήκης, στη νοτιοανατολική γωνία του καθεδρικού, όπου είναι ανοικτός στο κοινό.
Επίσης, ο χάρτης έχει ψηφιοποιηθεί, όπως και 12 άλλοι παρόμοιοι χάρτες (δείτε εδώ). Η ψηφιακή έκδοση φέρει σχολιασμούς για περισσότερα από 1.000 μέρη, ονόματα και αντικείμενα.
από: the vintage news και wikipedia
Από το 3otiko
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου