Ποιος «έκτισε» την ιδιοσυγκρασία του Ιωάννη Μεταξά;

Διδάγματα από την Ελληνική Ιστορία που γέννησε τη Δημοκρατία, αλλά που δημιούργησε και πολλές Επαναστάσεις και κινήματα ή δικτατορίες, όπως αυτή του Ιωάννου Μεταξά στις 4 Αυγούστου του 1936... Ακριβώς πριν εννέα χρόνια, το 2010, σε ένα παρόμοιο άρθρο μας γράφαμε τα εξής: Δεν θέλουμε να λαϊκίσουμε, αλλά εάν ο λαός δεν δει καλύτερες μέρες και συνεχίσει να ζει μέσα στη φτώχεια και την οικονομική δυσπραγία, με όλα αυτά τα χρέη και τις δυσκολίες, που τον ταλανίζουν εδώ και
δεκαετίες, πολύ φοβάμαι ότι εμείς οι ίδιοι θα είμαστε εκείνοι που επωάσαμε το αυγό του φιδιού. Και τότε, κάποιος άλλος Μεταξάς θα εμφανιστεί στην πόρτα μας!

ΟΠΩΣ όλοι γνωρίζουν, η 4η Αυγούστου, είναι μία ημέρα η οποία «σημαδεύτηκε» από την δικτατορία του Ιωάννου Μεταξά (1936), είναι μία ημέρα η οποία για τον καθένα μας πρέπει να είναι ημέρα εθνικής περισυλλογής. Να δούμε ποια ήσαν τα λάθη μας και ποιες οι αμαρτίες μας. Και τούτο διότι μόνο τότε έχει αξία η Ιστορία αν διδασκόμαστε από τα λάθη μας για να μην τα επαναλάβουμε.
Ο Μεταξάς δεν ήρθε μόνος του. Ούτε κατέβηκε σαν «από μηχανής θεός», όπως έκαναν στις αρχαίες παραστάσεις θεάτρων, για να πείσουν τον κόσμο ότι χρειάζεται ένας θεός. Κάποιοι τον έφεραν. Και για να τον φέρουν, κάποιοι τον ήθελαν.
Μακριά από μας κάθε εγκώμιο, αλλά, για να θυμίσουμε σε κάποιους αμνήμονες ορισμένα γεγονότα, δεν είναι αυτός, που πήρε μέρος στον πόλεμο του 1897 και στα 1899 πήγε στην πολεμική ακαδημία του Βερολίνου για μετεκπαίδευση; Επιστρέφοντας, δεν υπηρέτησε στη γενική διοίκηση στρατού και στα 1912 - 1913 και πήρε μέρος στους βαλκανικούς πολέμους ως ταγματάρχης; Δεν πήρε προαγωγή σε αντισυνταγματάρχη και θεωρήθηκε ένας απ' τους καλύτερους επιτελικούς αξιωματικούς;

Μετά την επανάσταση του 1909, δεν έγινε για λίγο καιρό υπασπιστής του Ελευθέριου Βενιζέλου; Πώς τον επέλεξε για υπασπιστή του ο ίδιος ο Εθνάρχης Βενιζέλος;
Δεν τοποθετήθηκε μετά ως υπαρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού στα χρόνια της κυβέρνησης Γούναρη, αλλά εξορίστηκε στην Κορσική, όταν απομακρύνθηκε ο βασιλιάς της Ελλάδας Κωνσταντίνος απ' τους συμμάχους;
Μήπως ήταν αυτός που δραπέτευσε από κει κι έμεινε μέχρι τα 1920 στην Ιταλία, οπότε, επιστρέφοντας στην Ελλάδα, άρχισε να παίρνει ενεργό μέρος στην πολιτική της χώρας; Μήπως ήταν αυτός που πήρε μέρος στο αντεπαναστατικό κίνημα που έγινε εναντίον της επανάστασης του 1922, αλλά επειδή απότυχε, καταδικάστηκε σε θάνατο;
Κατόρθωσε ασφαλώς να δραπετεύσει στο εξωτερικό. Επέστρεψε αργότερα, όταν ανακηρύχτηκε δημοκρατία και, με το κόμμα του των Ελευθεροφρόνων, πήρε μέρος στην πολιτική της χώρας. Κατόρθωσε να γίνει υπουργός, αλλά στα 1928, μετά από μια πρωτοφανή αποτυχία του στις εκλογές, δήλωσε ότι αποσύρεται απ' την πολιτική.

Κι όμως, παρά τη δήλωσή του, εκλέχτηκε βουλευτής της Κεφαλονιάς στις εκλογές, όπως και στις επόμενες τρεις στα 1933, 1935 και 1936! Έγινε υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου της κυβέρνησης Τσαλδάρη το 1935 και το 1936 έγινε υπουργός στρατιωτικών!
Μετά το θάνατο του Δεμερτζή, όπως όλοι θυμούνται, ορκίστηκε πρωθυπουργός. Τότε άρχισε να εργάζεται μεθοδικά κι ακούραστα, θέλοντας να καταλύσει το δημοκρατικό, κοινοβουλευτικό καθεστώς! Και πράγματι, στις 4 Αυγούστου 1936, με την υποστήριξη του βασιλιά Γεωργίου και της Αγγλίας, κήρυξε δικτατορία που κράτησε μέχρι τα 1941.
Δεν είναι της παρούσης στιγμής να αναλύσουμε «τα υπέρ και τα κατά» μιας προσωπικότητας που, όσο κι αν υπάρχουν ενστάσεις περί τούτου, την ώρα εκείνη του πρωϊνού της 28ης Οκτωβρίου 1940 αυτός ήταν στο τιμόνι της Χώρας και σ’ αυτόν έλαχε να πει το «Όχι» στους Ιταλούς για ν’ ακολουθήσει με ιερόν πάθος ο λαός τον ηγέτη του στη μεγάλη και ιστορική απόφασή του.

Είναι, όμως, της παρούσης στιγμής να δούμε τι ήταν εκείνο που ανάγκασε έναν άνθρωπο να καταλύσει το δημοκρατικό καθεστώς και να επιβάλει την δικτατορία του (4 Αυγούστου 1936), κάτι για το οποίο προβληματίζονται όλοι σχεδόν οι ιστορικοί.
Διερωτώμαι, λοιπόν, μήπως και τότε είχαν αρχίσει να εμφανίζονται σημάδια διαφθοράς και «κόπωσης» των παραδοσιακών θεσμών, που γιγαντώνουν την πίστη και θεριεύουν την ελπίδα ενός λαού;



Λέω: Μήπως; Διότι αν η ιστορία, όπως λένε, επαναλαμβάνεται, αλλά σε άλλο χρόνο και με διαφορετικά πρόσωπα, καλό θα ήταν να δούμε τι φταίξαμε τότε και σε τι φταίμε σήμερα, που βλέπουμε τα σημάδια αυτής της «κόπωσης» να επανέρχονται, μήπως και συνέλθουμε και βάλουμε λίγο μυαλό, που το χάσαμε κι αυτό μέσα στις χλιδάτες επαύλεις, τις Μυκόνους, τα «γκόλντεν μπόϋς», τα κότερα, τις παράκτιες εταιρείες-φαντάσματα και αλλού, ενώ ο κόσμος έξω στενάζει από τη φτώχεια και την ανέχεια!..
Ακριβώς πριν εννέα χρόνια, το 2010, σε ένα παρόμοιο άρθρο μας γράφαμε τα εξής: Δεν θέλουμε να λαϊκίσουμε, αλλά εάν ο λαός δεν δει καλύτερες μέρες και συνεχίσει να ζει μέσα στη φτώχεια και την οικονομική δυσπραγία, με όλα αυτά τα χρέη και τις δυσκολίες, που τον ταλανίζουν εδώ και δεκαετίες, πολύ φοβάμαι ότι εμείς οι ίδιοι θα είμαστε εκείνοι που επωάσαμε το αυγό του φιδιού. Και τότε, κάποιος άλλος Μεταξάς θα εμφανιστεί στην πόρτα μας!
Κι όπως έλεγαν οι παλαιότεροι: "Προφητείαν ελάλησα, αμαρτίαν ουκ έχω"!

Με σεβασμό και τιμή

ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΝ. ΣΑΚΚΕΤΟΣ

Follow @tinios