Η απελευθέρωση της Ελλάδας το 1821 από τα χρόνια της τουρκοκρατίας γιορτάζεται στις 25 Μαρτίου. Κι όμως, πριν καθιερωθεί αυτή η ημερομηνία, στα πρώτα χρόνια της ιστορίας του ελληνικού κράτους γιορταζόταν την Πρωτοχρονιά.
Η ημερομηνία αυτή, η 1η Ιανουαρίου, καθιερώθηκε επίσημα μετά την Ά Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου, επειδή τότε
ψηφίστηκε το πρώτο ελληνικό σύνταγμα, την Πρωτοχρονιά του 1822. Ταυτόχρονα όρισαν την 1η Ιανουαρίου ως την πρώτη μέρα της ανεξαρτησίας των Ελλήνων από τους Τούρκους.
Η επανάσταση του ’21 δεν είχε ξεκινήσει από κάποιο μεγάλο γεγονός σε συγκεκριμένο χρόνο και χώρο. Η επανάσταση ήταν αποτέλεσμα της Φιλικής Εταιρείας και του επαναστατικού πνεύματος που διακατείχε τους Έλληνες. Μέσα σε λίγες ημέρες αφυπνίστηκαν οι Έλληνες και ξέσπασε επανάσταση ταυτόχρονα σε διάφορα σημεία της χώρας, σε πόλεις, χωριά και νησιά.
Η μεταφορά του εορτασμού
Το 1838, μετά από πρόταση της Γραμματείας επί των Εκκλησιαστικών και της Δημόσιας Εκπαιδεύσεως, εξαγγέλθηκε επίσημο βασιλικό διάταγμα από τον Όθωνα για μεταφορά του εορτασμού της απελευθέρωσης από 1η Ιανουαρίου σε 25η Μαρτίου. Τότε Υπουργός ήταν ο Χίος, Γεώργιος Γλαράκης.
Έως το 1828 οι εχθροπραξίες εξελίσσονταν συνεχώς και κανείς δεν ήξερε πού θα καταλήξουν. Έως ότου γίνει η μεταφορά του εορτασμού, η επέτειος της απελευθέρωσης απλά μνημονευόταν, δεν τη γιόρταζαν ούτε έκαναν εκδηλώσεις.
Το 1838 ο Όθωνας καθιέρωσε την 25η Μαρτίου ως εθνική εορτή για την απελευθέρωση με διάταγμα. Ο βασιλιάς αναφέρθηκε στη μεγάλη θρησκευτική εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, λέγοντας ότι θα γίνει ακόμη πιο λαμπρή αν καθιερώσουν την ίδια μέσα και την απελευθέρωση.
Οι ενστάσεις
Αμέσως ξέσπασαν συζητήσεις και αντιδράσεις για το θέμα. Αρχηγοί και πολεμιστές που επιβίωσαν από την επανάσταση, ήξεραν ότι η καθιέρωση της 25ης Μαρτίου ήταν ιστορική αυθαιρεσία. Ο κάθε ένας ξεχωριστά υποστήριζε άλλη ημερομηνία για την έναρξη της επανάστασης.
Κανένας όμως δεν έδωσε συνέχεια, μετά τον πρώτο εορτασμό. Το εορταστικό κλίμα που δημιουργήθηκε ήταν πολύ έντονο.
25 Μαρτίου του 1838, παρουσία όλων των ξένων πρέσβεων, έγινε η πρώτη δοξολογία στο ναό της Αγίας Ειρήνης στην οδό Αιόλου. Κανονιοβολισμοί, που ξεκίνησαν από την παραμονή, συνεχή παρέλαση του ιππικού με υψωμένα τα λάβαρα της επαναστάσεως, περιοδεία της στρατιωτικής μπάντας, πανηγύρι μέχρι το βράδυ, ήταν μερικές από τις εικόνες του εορτασμού.
Όλοι οι κάτοικοι της Αθήνας συμμετείχαν και από νωρίς το πρωί κατεύθυναν και κάτοικοι των γύρω χωριών και οικισμών. Στην πρώτη γραμμή οι οπλαρχηγοί αρματωμένοι, πίσω τους βρίσκονταν οι τοπικοί μουσικοί, ενώ τους ακολουθούσε κόσμος με κρασί και φαγητό. Στο ημιτελές παλάτι του βασιλιά οργανώθηκε μεγάλος χορός και παράλληλα ο λαός έκανε παρέλαση. Κάθε χωριό που έφτανε μπροστά από το παλάτι, το βασιλικό ζεύγος έβγαινε στο μπαλκόνι, παρακολουθούσε τον χορό όσων έκαναν παρέλαση, χειροκροτούσαν κι έμπαιναν πάλι μέσα. Είχε στολιστεί ο Λυκαβηττός με λαδοφάναρα κι έτσι κράτησε η γιορτή μέχρι το πρωί. Τότε καθιερώθηκε από όλους η εθνική επέτειος.
Κανείς δεν γνωρίζει τους λόγους που ο Όθωνας μαζί με τους συμβούλους του, επέλεξαν την 25η Μαρτίου ως εθνική επέτειο της απελευθέρωσης. Η επιλογή αυτή δημιούργησε όμως παρεξηγήσεις.
Μετά την καθιέρωση, πολλοί ιστορικοί έβαλαν τον Παλαιών Πατρών Γερμανό να «υψώσει» το λάβαρο της επανάστασης στις 25 Μαρτίου. Οι ιστορικοί όμως δεν γνώριζαν ότι ο ίδιος είχε αναφέρει στα απομνημονεύματά του ότι εκείνη την ημέρα βρισκόταν στα Νεζερά της Αχαΐας και όχι στην Αγία Λαύρα.
Η πιθανότερη εκδοχή που υπερισχύει είναι ότι ο βασιλιάς ήθελε να αποκόψει οποιαδήποτε σύνδεση της εθνικής επετείου με την Ά Εθνοσυνέλευση στην Επίδαυρο. Την Πρωτοχρονιά εκείνη ψηφίστηκε σύνταγμα, κάτι που δεν ήταν ευχάριστο για τον Όθωνα.
Από το olympia
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου