Τρίτη 24 Ιουνίου 2025

Ο εγκέφαλός σας μπορεί να είναι μεγαλύτερης ηλικίας από όσο νομίζετε

 Χρησιμοποιώντας μηχανική μάθηση και σαρώσεις εγκεφάλου, ερευνητές διαπίστωσαν ότι η επιταχυνόμενη γήρανση του εγκεφάλου αυξάνει τον αντίκτυπο των γνωστικών παραγόντων κινδύνου στη μνήμη και τη σκέψη, ιδιαίτερα σε άτομα με εγκεφαλοαγγειακή νόσο.

Η διαφορά μεταξύ της προβλεπόμενης ηλικίας του εγκεφάλου ενός ατόμου και της πραγματικής του ηλικίας, γνωστή ως χάσμα ηλικίας εγκεφάλου, μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο οι παράγοντες κινδύνου

γνωστικής εξασθένησης, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και ο διαβήτης, σχετίζονται με τις δεξιότητες σκέψης και μνήμης, σύμφωνα με μελέτη στο Neurology.

Οι πρόσφατες εξελίξεις στη νευροαπεικόνιση έχουν επιτρέψει τη χρήση εργαλείων μηχανικής μάθησης που έχουν εκπαιδευτεί σε σαρώσεις εγκεφάλου για τον εντοπισμό διακυμάνσεων στη γήρανση του εγκεφάλου και την εκτίμηση της βιολογικής ηλικίας του.

«Καθώς μεγαλώνουμε, ο εγκέφαλός μας αλλάζει, με μικρότερο όγκο εγκεφάλου και λιγότερα αιμοφόρα αγγεία που υποστηρίζουν τον εγκεφαλικό ιστό, και οι ασθένειες μπορούν να επιδεινώσουν αυτές τις αλλαγές, επηρεάζοντας βαθιά την υγεία του εγκεφάλου», δήλωσε η συγγραφέας της μελέτης Saima Hilal, MD, PhD, του Εθνικού Πανεπιστημίου της Σιγκαπούρης. «Τέτοια σημάδια γήρανσης του εγκεφάλου μπορούν να παρατηρηθούν σε σαρώσεις εγκεφάλου, δείχνοντας αν ο εγκέφαλος ενός ατόμου φαίνεται μεγαλύτερος από την πραγματική του ηλικία. Η μελέτη μας διαπίστωσε ότι η ύπαρξη περισσότερων παραγόντων κινδύνου για γνωστική εξασθένηση σχετίζεται με χειρότερη γνωστική απόδοση, με το χάσμα ηλικίας του εγκεφάλου να παίζει βασικό ρόλο σε αυτή τη σύνδεση. Αυτό το φαινόμενο ήταν πιο αισθητό σε άτομα με εγκεφαλοαγγειακή νόσο».

Η μελέτη περιελάμβανε 1.437 συμμετέχοντες χωρίς άνοια, με μέσο όρο ηλικίας 66 ετών. Μεταξύ αυτών, το 60% δεν εμφάνισε σημάδια γνωστικής εξασθένησης.

Οι ερευνητές συνέλεξαν το ιατρικό ιστορικό των συμμετεχόντων. Κάθε άτομο υποβλήθηκε επίσης σε κλινικές εξετάσεις, εργαστηριακές εξετάσεις και σαρώσεις εγκεφάλου.

Για να αξιολογήσουν τον κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης, οι ερευνητές βαθμολόγησαν κάθε συμμετέχοντα με βάση διάφορους παράγοντες: ηλικία, εθνικότητα, εκπαίδευση, παρελθούσες και τρέχουσες συνήθειες καπνίσματος, δείκτη μάζας σώματος, συμπτώματα κατάθλιψης, υψηλή αρτηριακή πίεση, διαβήτη, υψηλή χοληστερόλη και ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου. Οι υψηλότερες βαθμολογίες αντανακλούσαν μεγαλύτερο κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης.

Για την αξιολόγηση των δεξιοτήτων σκέψης και μνήμης, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν τεστ που μετρούσαν την εκτελεστική λειτουργία, την προσοχή, τη γλώσσα, τη μνήμη, την οπτικοκινητική ταχύτητα, η οποία αναφέρεται στο πόσο γρήγορα ένα άτομο μπορεί να επεξεργαστεί οπτικές πληροφορίες και να ανταποκριθεί με κίνηση.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι υψηλότερες βαθμολογίες παραγόντων κινδύνου γνωστικής εξασθένησης συσχετίζονταν σταθερά με χειρότερη γνωστική απόδοση, ειδικά για την οπτικοκινητική ταχύτητα και την οπτικοακουστική ικανότητα.

Χρησιμοποιώντας μηχανική μάθηση, οι ερευνητές ανέπτυξαν ένα μοντέλο πρόβλεψης ηλικίας εγκεφάλου για να εξετάσουν τις σαρώσεις εγκεφάλου των συμμετεχόντων και να προσδιορίσουν την προβλεπόμενη βιολογική ηλικία του εγκεφάλου κάθε συμμετέχοντα.

Στη συνέχεια, οι ερευνητές αφαίρεσαν τη χρονολογική ηλικία του εγκεφάλου ενός ατόμου από την προβλεπόμενη ηλικία του εγκεφάλου του για να υπολογίσουν το χάσμα ηλικίας του εγκεφάλου του. Ένα θετικό χάσμα ηλικίας εγκεφάλου υποδήλωνε επιταχυνόμενη γήρανση του εγκεφάλου.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν επίσης σαρώσεις εγκεφάλου για να αναζητήσουν δείκτες εγκεφαλοαγγειακής νόσου, όπως μικροαιμορραγίες και έμφρακτα, περιοχές νεκρού ιστού λόγω έλλειψης αιμάτωσης. Συνέκριναν άτομα με υψηλές και χαμηλές ποσότητες δεικτών.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι σε άτομα με υψηλή ποσότητα αυτών των δεικτών εγκεφαλοαγγειακής νόσου, η διαφορά ηλικίας στον εγκέφαλο επηρέασε τον τρόπο με τον οποίο οι παράγοντες κινδύνου γνωστικής εξασθένησης επηρέασαν τις δεξιότητες σκέψης και μνήμης, ειδικά σε τομείς όπως η εκτελεστική λειτουργία και η γλώσσα.

Διαπίστωσαν ότι το ποσοστό της διαμεσολάβησης, ή το πόσο η σχέση μεταξύ των παραγόντων κινδύνου γνωστικής εξασθένησης και των δεξιοτήτων μνήμης, σκέψης επηρεαζόταν από το ηλικιακό χάσμα του εγκεφάλου, ήταν 20% συνολικά, 34% για την εκτελεστική λειτουργία και 27% για τη γλώσσα.

«Η διαφορά ηλικίας στον εγκέφαλο μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο βιοδείκτη για τον προσδιορισμό του κινδύνου γνωστικής εξασθένησης ενός ατόμου», δήλωσε η Hilal. «Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι η επιταχυνόμενη γήρανση του εγκεφάλου μπορεί να χρησιμεύσει ως σημαντικός παράγοντας που συνδέει τους παράγοντες κινδύνου γνωστικής εξασθένησης με τις δεξιότητες σκέψης και μνήμης σε ενήλικες με εγκεφαλοαγγειακές παθήσεις».


Ένας περιορισμός της μελέτης ήταν ότι εξέτασε μόνο άτομα από τη Νοτιοανατολική Ασία, επομένως τα αποτελέσματα μπορεί να μην είναι τα ίδια για άλλους πληθυσμούς.

Πηγές:

Neurology.

Από το iatronet

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου