Η μεγάλη έκρηξη στον Στρατώνα το 1944, ανήμερα της Ζωοδόχου πηγής

Ηρωικοί ΕΠΟΝίτες ενημερώνουν με το θρυλικό χωνί το λαό, την περίοδο της Κατοχής

Πηγή
Από το stashkorydallosΤέτοια μέρα που είναι σήμερα, στο σύνορο Κορυδαλλού και Νίκαιας, όπου παραστρατημένοι νέοι από τη μια και την άλλη γειτονική συνοικία αλληλοχτυπιούνται κατά καιρούς, όπως το τελευταίο διάστημα, σύχναζαν και οι νέοι της γενιάς μου μια φορά κι έναν καιρό, που η πατρίδα ήταν υπόδουλη στους Γερμανούς, όχι για να φιλονικήσουν μεταξύ τους, αλλά για να ενώσουν τη δύναμη αντίστασης απέναντι στους ξένους και ντόπιους συνεργάτες τους. Οργανωμένοι στην ΕΠΟΝ οι περισσότεροι γράφανε
στους τοίχους, κυρίως σε μάντρες, που ήταν πάμπολλες εκείνη την εποχή, συνθήματα για τη λευτεριά και βοηθούσαν παντοιοτρόπως, όσο το επιτρέπανε οι δυνατότητές τους, τους μαχητές του ΕΑΜ, όταν το επέβαλε η περίσταση.

Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς; Συμπιεσμένες μύριες μνήμες στο σκοτισμένο μνημονικό, δυσκολεύεται κανείς να δώσει σε κάποια προτεραιότητα να ξανοιχτεί στο φως της δημοσιότητας. Ομως, οι αλυσιδωτές εκρήξεις των στρατώνων της περιοχής, που η μια ήταν ισχυρότερη από την άλλη και αναστάτωσαν ολόκληρο τον Πειραιά, κάνουνε ΜΠΑΜ!

Προπολεμικά, ήταν κέντρο εκπαιδεύσεως νεοσυλλέκτων του πεζικού και τα παιδιά της ηλικίας μου μετά το σχολείο πλησίαζαν το συρματόπλεγμα που τα χώριζε από τα φανταράκια και χαχάνιζαν ώρες με τα καμώματά τους, όταν στη διάρκεια των ασκήσεων έκαναν διάφορες γκάφες, για τις οποίες οι βαθμοφόροι πότε ξεφώνιζαν αυστηρά, πότε ξεκαρδίζονταν από τα γέλια!

Υστερα ήρθε μια μέρα φοβερή, αλλιώτικη από τις προηγούμενες! Οι Ιταλοί, μας κήρυξαν αναίτια τον πόλεμο και ο στρατός τους μπήκε στην Ηπειρο! Αστραπιαία τότε, η «στρατώνα», όπως τη λέγαμε, άδειασε και οι στρατιώτες τρέξανε κι έβαλαν τα στήθια τους οδόφραγμα για να σταματήσουν τον εχθρό και να συντρίψουν τα φιλόδοξα όνειρα του Μουσολίνι, που γρήγορα κατάλαβε ότι οι Ελληνες δεν είναι του χεριού του!

Εργο του Γιάννη Στεφανίδη

Το πρώτο διάστημα της κακούργας γερμανικής Κατοχής, στο στρατόπεδο «φιλοξενήθηκαν» Αγγλοι αιχμάλωτοι κι εμείς (πού να ξέραμε τη μετέπειτα συμπεριφορά της πατρίδας τους στα Δεκεμβριανά) τους πηγαίναμε, με κίνδυνο της ζωής μας, τσιγάρα και ό,τι άλλο μπορούσαμε να τους προσφέρουμε. Αργότερα, οι ξύλινοι θάλαμοι των νεοσυλλέκτων μεταβληθήκανε από τους κατακτητές σε αποθήκες πυρομαχικών παντός είδους και διαμετρήματος, από σφαίρες και χειροβομβίδες μέχρι τορπίλες που οι περίοικοι αποκαλούσαν «γουρούνες»! Κάποιες από αυτές κατά την ανατίναξη προσγειώθηκαν ολόγυρα στους δρόμους και τα σπίτια μαζί με ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς από τα σύνεργα του θανάτου και, ενώ όλα έγιναν εντελώς ξαφνικά και απροειδοποίητα, τη στιγμή των τρομερών εκρήξεων, δεν υπήρξαν ανθρώπινα θύματα.

Αυτό συνέβη τον Απρίλη του 1944 και όλοι οι δρόμοι σε μεγάλη απόσταση είχαν σκεπαστεί με φλεγόμενα βλήματα. Θύματα και σοβαροί τραυματισμοί σημειώνονται μετά, όταν κάποιοι για να κερδίσουν κάποια χρήματα προσπαθούσαν να βγάλουν από τις λογής λογής βόμβες, την εκρηκτική τους ύλη. Πρέπει να σημειωθεί ότι ...το φιτίλι το άναψαν οι ίδιοι οι Γερμανοί, βλέποντας ότι δεν τους χωράει άλλο ο τόπος και προτίμησαν να τα ανατινάξουν, παρά να πέσουν στα χέρια του ΕΛΑΣ.

Στο σύνορο Κορυδαλλού και Νίκαιας, όπου μερικά παραβατικά παιδιά εκτρέπονται σε πράξεις βίας δι' ασήμαντον αφορμή, οι νέοι της Κατοχής ξεχώριζαν από τα σκόρπια πυρομαχικά της έκρηξης, εκείνα που μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν στην οργάνωση της ΕΠΟΝ στις οδομαχίες με τους Γερμανοτσολιάδες. Ενας από τη μεγάλη παρέα, ο Γιάννης ο παραγκάς, τον λέγαμε έτσι για να τον ξεχωρίζουμε από τους άλλους Γιάννηδες επειδή έμενε σε παράγκα, τρύπωσε στη «στρατώνα», για να βρει κάτι καλύτερο από τα υλικά πολέμου που είχαν διασκορπιστεί ολόγυρα κι εκεί άφησε την τελευταία του πνοή από σφαίρα φρουρού. Ηταν ένα ξεχωριστό παιδί σε όλα και στην τόλμη του! Πηδούσε τις μάντρες, σαν γάτος σκαρφάλωνε στις κολόνες, στα δέντρα, οδηγούσε το φορτηγάκι του πατέρα του και καβαλούσε άλογα στον ιππόδρομο!

Ο αδελφός του ο Γιώργος, ενεργό μέλος κι εκείνος στην αντιστασιακή, εναντίον των κατακτητών και των συνεργατών τους, δράση, σκοτώθηκε στο μνημόσυνο των εκτελεσθέντων τη μέρα του Μπλόκου της Κοκκινιάς από σφαίρες πολυβόλου ταγματασφαλιτών, που ρίχτηκαν μέσα στο πλήθος, αδιακρίτως μετά από μερικούς μήνες. Ομως, η ιστορία του στρατώνα έχει και συνέχεια, ίσως άλλοτε επανέλθουμε στο χώρο αυτό.

Αθήνα 1944, Δεκεμβριανά. Οι βρετανικές δυνάμεις σε δράση (από το λεύκωμα του Ντμίτρι Κέσελ)

Βαγγέλης ΜΗΝΙΩΤΗΣ