Σάββατο 13 Απριλίου 2024

Bookwheel: ο πρόδρομος των eBook Reader του 16ου αιώνα


Για πολλούς από εμάς, το ebook reader ήταν το επόμενο μεγάλο βήμα με την ανακάλυψη του Γουτεμβέργιου. Η τυπογραφεία έκανε τα βιβλία προσιτά ευρέως και το ebook reader τα συρρίκνωσε -βολικά- ώστε να μπορούμε να μεταφέρουμε χιλιάδες βιβλία από όπου κι αν πάμε. Μια τέτοια ιδέα θα ήταν φανταστική για κάποιον που γεννήθηκε τον 16ο αιώνα. Παρόλα αυτά, ο Ιταλός μηχανικός Αγκοστίνο Ραμέλι το είχε σκεφτεί.
Ο Ραμέλι ήταν μηχανικός του στρατού. Όντας νέος υπηρέτησε υπό τον
διάσημο Ιταλό πολέμαρχο, Gian Giacomo Medici, Μαρκήσιο του Μελενιάνο, και εκπαιδεύτηκε στα μαθηματικά και τη στρατιωτική μηχανική. Ο Ραμέλι είχε μια ικανότητα στο να επιλύει μηχανικά προβλήματα και καθώς η φήμη του μεγάλωσε, έφυγε για τη Γαλλία για να υπηρετήσει υπό τον Δούκα Ερρίκο του Ανζού, ο οποίος αργότερα έγινε ο βασιλιάς Ερρίκος Γ' της Γαλλίας. Όταν ο Ραμέλι μετέτρεψε με επιτυχία ένα ορυχείο κάτω από έναν προμαχώνα και βοήθησε να παραβιάσει μια οχύρωση κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Λα Ροσέλ, έγινε πολύ δημοφιλής στον Δούκα.

Ο Αγκοστίνο Ραμέλι - πηγή

Δεν κατασκεύασε πολλές μηχανές, αλλά είχε πολλές ιδέες που στόχευαν στην επίλυση καθημερινών προβλημάτων, όπως πως να αλέθονται οι κόκκοι ή να σηκώνονται βαρέα αντικείμενα, πως να ανοίγει ένα χαντάκι ή η υπεράσπιση μιας πόλης. Όλες αυτές οι λύσεις ενέπλεκαν μια μηχανική συσκευή. Το 1588, συγκέντρωσε σχεδόν 200 από τις καλύτερες ιδέες του και δημοσίευσε ένα βιβλίο με τίτλο Le diverse et artificiose machine del Capitano Agostino Ramelli (Οι διάφορες και έξυπνες μηχανές του Λοχαγού Αγκοστίνο Ραμέλι). Το βιβλίο περιείχε 195 ολοσέλιδα χαρακτικά συνοδευόμενα από λεπτομερείς περιγραφές του κάθε μηχανισμού, τόσο στα ιταλικά όσο και στα γαλλικά. Ο Ραμέλι αφιέρωσε το μισό βιβλίο σε διάφορες μηχανισμούς ανέλκυσης νερού, όπως αντλίες, υδροτροχούς και πηγάδια. Άλλα σχέδια περιελάμβαναν γερανούς, γέφυρες, σιντριβάνια, δεξαμενές, μοχλούς, καταπέλτες, κ.ο.κ. Ένα από τα πιο διάσημα σχέδια αυτού του βιβλίου ήταν ο βιβλιοτροχός.


Ο βιβλιοτροχός ήταν η προσπάθειά του για να λύσει το πρόβλημα της ανάγνωσης ή αναφοράς σε πολλά βιβλία ταυτόχρονα. Εκείνη την εποχή, τα τυπωμένα έργα ήταν συνήθως μεγάλα και βαριά που καθιστούσαν σχεδόν αδύνατη τη διασταύρωση μεταξύ τους, εκτός αν τα έβαζε κανείς πάνω σε ένα μεγάλο τραπέζι και χρησιμοποιούσε το πόδι του για να συμβουλευτεί διαφορετικές σελίδες.

Ο βιβλιοτροχός έμοιαζε ρόδα του λούνα παρκ, όνο που οι αναβάτες είχαν αντικατασταθεί από γραφεία ανάγνωσης. Μια περίπλοκη διάταξη γραναζιών τα οποία προηγουμένως είχαν χρησιμοποιηθεί μόνο σε αστρονομικά ρολόγια, εξασφάλιζε ότι τα αναλόγια πάνω στα οποία ήταν ανοικτά τα βιβλία παρέμεναν στην ίδια γωνία, ανεξάρτητα από τη θέση του τροχού. Ο καθισμένος αναγνώστης χρησιμοποιούσε είτε τα χειριστήρια είτε το πόδι του για να περιστρέψει τους τροχούς και να φέρει μπροστά του το επιθυμητό βιβλίο. Η βαρύτητα θα είχε δουλέψει εξίσου καλά με τη διατήρηση του επιπέδου των αναλογίων, όπως συμβαίνει με έναν τροχό, αλλά ο Ραμέλι ήθελε να αναδείξει τη μαθηματική ευφυία του, κάτι που οδήγησε σε ένα άσκοπα περίπλοκο σχέδιο.



Ο Ραμέλι δεν κατασκεύασε ποτέ κάποια από τη μηχανή του, αλλά οι εικονογραφήσεις του είχαν μεγάλη επιρροή στην μελλοντική μηχανική.

Όμως, μια μηχανή που κατασκευάστηκε ήταν ο βιβλιοτροχός, αλλά πολλά χρόνια αργότερα, τον 17ο και 18ο αιώνα. Δεκάδες τέτοιες μηχανές, βασισμένες στο σχέδιο του Ραμέλι, κατασκευάστηκαν σε όλη την Ευρώπη. Τουλάχιστον δεκατέσσερις από αυτές επιβιώνουν μέχρι σήμερα.

από: amusing planet

Από το 3otiko

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου